tag:blogger.com,1999:blog-54923579940443836122024-02-19T17:18:14.423-08:00Prawie wszystko o GruzjiGruzja. Informacje, rady, artykuły, zdjęcia, ciekawostki...Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.comBlogger23125tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-11953724923713742352020-11-04T04:26:00.009-08:002020-11-04T05:38:53.900-08:00O podróżowaniu, czyli również o Gruzji<p><span style="text-align: justify;">Krzysztof Matys, <b><a href="https://sklep.krzysztofmatys.pl/pl/p/Krzysztof-Matys%2C-O-podrozowaniu/37" target="_blank">O podróżowaniu</a></b>, Wydawnictwo Paśny Buriat, 2020.</span></p><p><span style="text-align: justify;">W książce tej Gruzja pojawia się często.
Już na samym początku, w rozdziale pt. „Koniec turystyki”. Później m.in. w
takich tekstach, jak: „Magiczne podróże”, „Wycieczka z chorągiewką”, „Pozdrowienia
i uściski”, „Plagiaty”, „Cztery strony świata”, </span><span style="mso-spacerun: yes; text-align: justify;"> </span><span style="text-align: justify;">„Walizki”, „Muzyka”… A bohaterami są: Tbilisi,
Gori, Batumi, Swanetia, Gonio, Osetia Południowa, Gudauri, Kachetia, ale też: saperawi, kisi, kwewri i oczywiście… Niko Pirosmani. Z postaci pojawiają się
także: Piotr Bagration-Gruziński, Revaz Lagidze i grający piękną muzykę, zespół
33a.</span></p><p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_AgnDbcozGrmbIgg8ndq7Ry9g21aMVs096GBp4QJ8wgtIfhaob3KapNGenHDsoQLOty74Gfc8iYAXNH9Eo_MGAEzY1ax5sh09Qf5gFzJOFfFDu3sdmJSa4SUF5uLobLzevmqdt93HDKmw/s2000/Matys+O+podr%25C3%25B3%25C5%25BCowaniu+ksi%25C4%2585%25C5%25BCki.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1570" data-original-width="2000" height="449" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_AgnDbcozGrmbIgg8ndq7Ry9g21aMVs096GBp4QJ8wgtIfhaob3KapNGenHDsoQLOty74Gfc8iYAXNH9Eo_MGAEzY1ax5sh09Qf5gFzJOFfFDu3sdmJSa4SUF5uLobLzevmqdt93HDKmw/w573-h449/Matys+O+podr%25C3%25B3%25C5%25BCowaniu+ksi%25C4%2585%25C5%25BCki.jpg" width="573" /></a></div><br /><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Jest więc to w pewnym sensie również
książka o Gruzji. I nic w tym dziwnego, bo autor od kilkunastu lat jest tym
krajem totalnie zafascynowany, czego świadectwem jest szereg artykułów,
publikowanych przez lata w różnych miejscach, na przykład tu: <a href="https://podroze.krzysztofmatys.pl/tag/gruzja/" target="_blank">Gruzja</a>. Co ważne,
teksty te pisane były w czasach, gdy Sakartwelo nie był jeszcze popularnym celem wycieczek, gdy Kaukazem mało kto się interesował. Moda miała dopiero nadejść i w jej
kształtowaniu autor książki odegrał pewną rolę.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Książka powstawała w szczególnym momencie, w roku turystycznej blokady, w stanie zamrożenia podróży, stąd też znajduje się w niej i taki fragment (s.19):</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i>Ech, gdyby tak można było polecieć
teraz do Gruzji. Co to byłaby za wycieczka! Chciałbym, bo to, jak podróż w
czasie – do kraju sprzed dziesięciu lat, do Gruzji bez turystów, do zwiedzania w
pojedynkę. Cieszący się wielkim uznaniem Kaukaz, teraz mógłby być jeszcze
piękniejszy. Ale nie pozwolą! Jechać nie wolno. Trzeba czekać na tłumy, aż wrócą
i zapełnią tysiącletnie kościoły, muzea, restauracje i winnice</i>.</p>
<p class="MsoNormal"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQ_aOm2B_eyGkGJTcxU7wCaYLyl4nllcdpX4gJR0AcIzxmhk8YwlQ0xawHc2vTtQgDSPOVrQfxlT-XsTfp0367utP7-1uVO-IimNvhq_4rj2FezPslQPHz6UDAR5pBhARLd6QL7Ra0Q6cA/s1201/Krzysztof_Matys_O+podr%25C3%25B3%25C5%25BCowaniu_ebook.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1201" data-original-width="900" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQ_aOm2B_eyGkGJTcxU7wCaYLyl4nllcdpX4gJR0AcIzxmhk8YwlQ0xawHc2vTtQgDSPOVrQfxlT-XsTfp0367utP7-1uVO-IimNvhq_4rj2FezPslQPHz6UDAR5pBhARLd6QL7Ra0Q6cA/w240-h320/Krzysztof_Matys_O+podr%25C3%25B3%25C5%25BCowaniu_ebook.jpg" width="240" /></a></div><br />Podstawowe informacje o książce:<o:p></o:p><p></p>
<p class="MsoNormal">Rok wydania: 2020, wydanie I<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Wydawnictwo Paśny Buriat<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">ISBN: 978-83-956824-7-6<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Liczba stron: 230<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Książka do kupienia na przykład tu: <a href="https://sklep.krzysztofmatys.pl/pl/p/Krzysztof-Matys%2C-O-podrozowaniu/37" target="_blank">sklep internetowy</a>.
Dostępna w formie papierowej oraz jako e-book.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><br /></p><p class="MsoNormal"></p><p class="MsoNormal">O autorze:<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">KRZYSZTOF MATYS – podróżnik, bloger, właściciel biura
podróży. Z wykształcenia historyk, egiptolog i religioznawca. Turystyką zajął
się trochę z przypadku – w trakcie stypendium na Uniwersytecie Kairskim, poza
studiami języka koptyjskiego, zajmował się oprowadzaniem turystów. Później,
jako pilot wycieczek i przewodnik, pracował m.in. w Etiopii, Izraelu, Libanie,
Syrii, Indiach i Nepalu. Od lat zafascynowany Gruzją, polskim turystom pomaga
odkrywać również Armenię i Mołdawię. Poszukuje kierunków nieoczywistych.
Prowadzi szkolenia branży turystycznej. Autor wielu artykułów poświęconych
podróżom.<o:p></o:p></p><br /><p></p>Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-18196149109243178072018-01-09T23:47:00.002-08:002018-01-09T23:53:54.728-08:00Informacje o Gruzji. Krzysztof Matys<div style="text-align: justify;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->W dniu 31 stycznia 2018 r. Onet
zamyka serwis blog.pl. Na platformie tej od 2010 roku Krzysztof Matys prowadzi
popularny blog: <b>Podróże i coś więcej</b>. Pośród wielu innych artykułów znajduje
się tam też bardzo dużo materiału dotyczącego Gruzji, m.in. np.: Gruzini w
polskiej armii, informacje o Adżarii i Batumi, Wielkanoc w Gruzji, Kutaisi –
nowe centrum gruzińskiej turystyki, narty na Kaukazie, turystyka kulinarna,
enoturystyka, supra, człowiek gruziński (Homo georgicus), muzeum Stalina, Tbilisoba,
Swanetia, Gruzińska Droga Wojenna…</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhA0JML1eS9ZAHri-On_SNHqCBj4UPNf7oW_6748q2lM_h1hiTGXsMvBJsPYNkdmOdOEdWBfVlADl5vuXQaZHlpzQbtQNBUXHsJo8rnX3NfyzPiXMxVnnSKzyBbgVXftgVDTN-tN1WY4pel/s1600/Krzysztof+Matys+blog+Podro%25C5%25BCe+i+co%25C5%259B+wi%25C4%2599cej.+Gruzja.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="330" data-original-width="500" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhA0JML1eS9ZAHri-On_SNHqCBj4UPNf7oW_6748q2lM_h1hiTGXsMvBJsPYNkdmOdOEdWBfVlADl5vuXQaZHlpzQbtQNBUXHsJo8rnX3NfyzPiXMxVnnSKzyBbgVXftgVDTN-tN1WY4pel/s1600/Krzysztof+Matys+blog+Podro%25C5%25BCe+i+co%25C5%259B+wi%25C4%2599cej.+Gruzja.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/">podroze.krzysztofmatys.pl</a></td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Było to jedno z pierwszych miejsc
w polskim internecie, w którym pojawiła się tak duża ilość informacji o Gruzji.
Artykuły te cieszyły się bardzo dużą popularnością i dalej zachowują swoją
wartość.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<h2>
W związku z tym, że 31 stycznia materiały
te po prostu znikną z dotychczasowej platformy, podajemy nowy adres, pod którym
należy ich szukać: <b>podroze.krzysztofmatys.pl</b> z tagiem <b><a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/tag/gruzja/">gruzja</a></b>.</h2>
</div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-2637938640146015022016-07-27T05:03:00.000-07:002018-04-19T06:57:24.686-07:00Kutaisi. Lotnisko, Wizz Air, transport, hotele i atrakcje<div style="text-align: justify;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->Niżej zamieszczam podstawowe informacje, takie jak: wymiana pieniędzy na lotnisku, taksówki oraz autobusy do Kutaisi, Batumi i Tbilisi. Znajdzie się też trochę ciekawostek i poradnik o tym, co warto zobaczyć.<br />
<br />
Po raz pierwszy pisałem o Kutaisi
w 2013 roku, tuż po tym, jak Wizz Air uruchomił połączenia z Polski do Gruzji. Więcej
o tym w artykule: <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2013/12/02/kutaisi-nowe-centrum-gruzinskiej-turystyki/" target="_blank">Kutaisi, nowe centrum gruzińskiej turystyki</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Jeszcze pięć lat temu miasto przedstawiało
taki sobie widok. Chodniki i ulice straszyły dziurami. Nie było żadnych
obiektów, które mogłyby przyciągnąć uwagę turystów. Dumnie wznosząca się dziś
nad miastem katedra Bagrati straszyła ruiną. Zatrzymywaliśmy się w Kutaisi na
jedną noc, która wypadała w drodze z Tbilisi do <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/06/swanetia-mestia-i-uszguli.html">Swanetii</a>. Kolacja, nocleg,
śniadanie i dalej w trasę. Zresztą z hotelami wtedy też nie było najlepiej. Kto
pamięta tamte czasy, wie jak wiele się zmieniło. Kutaisi wyładniało. Dziś w
mieście są już hotele, raczej nieduże, kameralne, ale o przyzwoitym
standardzie. Powstało też trochę hosteli i kwater nastawionych na
niskobudżetowego turystę przylatującego do Gruzji tanią linią Wizz Air.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4GdWIxkto4mfhKl1xzvSKSyThi7Sy5V0dVG3CxZeKLBWhSkzksFX6KScC7_y_gH2-A5YfpJhZgkcUp3p93glE1EzloefsH9ORWJSYtS_a-mjGajOnAB7tTKFnIhihqGbKs241dU7U-pZ1/s1600/kutaisi+fontanna+zloto+kolcidy.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4GdWIxkto4mfhKl1xzvSKSyThi7Sy5V0dVG3CxZeKLBWhSkzksFX6KScC7_y_gH2-A5YfpJhZgkcUp3p93glE1EzloefsH9ORWJSYtS_a-mjGajOnAB7tTKFnIhihqGbKs241dU7U-pZ1/s1600/kutaisi+fontanna+zloto+kolcidy.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Turyści chętnie fotografują główny plac miasta, z charakterystyczną fontanną na czele.</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Lotnisko</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Położone 15 kilometrów od miasta,
Gruzini rozpoznają to miejsce po najbliższej miejscowości, która nazywa się
Kopitnari. Remont lotniska był jednym ze sztandarowych działań ekipy prezydenta
Saakaszwilego. Otwarto je we wrześniu 2012 roku. Symboliczna jest nazwa lotniska,
nosi ono imię Dawida Budowniczego – <b style="mso-bidi-font-weight: normal;">David
the Builder Kutaisi International Airport</b>. Dawid był jednym z największych
władców, rządził na przełomie XI i XII wieku, odbudował kraj po okresie upadku
i rozbicia. Od niego zaczęły się złote lata Gruzji. W swych działaniach
Saakaszwili często odnosił się do tej historycznej postaci.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Międzynarodowy symbol lotniska
(system IATA) to KUT.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Lotnisko jest nowym obiektem i
jak wszystkie wzniesione ostatnio gruzińskie budynki ma ciekawą formę
architektoniczną. Ale położenie z dala od miasta, w szczerym polu i niewielki
ruch lotniczy powodują, że poza godzinami lotów wygląda na wymarłe.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Na razie operuje tylko kilka
linii lotniczych. Są to: Ukraine International Airlines (Kijów, Charków),
Service Air (Mestia - Swanetia), Ural Airlines (Moskwa) i oczywiście Wizz Air
(Budapeszt, Katowice, Warszawa i Wilno). Od września 2016 r. mają dojść kolejne
połączenia, w tym z Berlinem, Mediolanem, Salonikami, i Sorfią.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W 2015 roku najlepszy był
sierpień. W ciągu miesiąca lotnisko obsłużyło 24 tys. pasażerów i 224 loty. Ale
np. w maju było tylko 150 lotów i 13 tys. pasażerów.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhD4RNfkDbYHLM6A0dFoebZv8__k_oI5xD-jwqirLTIuKTDYLKEBRv-JC9mm4xD4HCaMjLsA9qVvKvrtAUwHAAQ52ODIGEzSpRcQo7aME5L3-KmiGrATmtDBa4aZu6YLVaAXBFvOqZRYDpk/s1600/kutaisi_lotnisko_wymianapieniedzy_kantor_kurswalut.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhD4RNfkDbYHLM6A0dFoebZv8__k_oI5xD-jwqirLTIuKTDYLKEBRv-JC9mm4xD4HCaMjLsA9qVvKvrtAUwHAAQ52ODIGEzSpRcQo7aME5L3-KmiGrATmtDBa4aZu6YLVaAXBFvOqZRYDpk/s1600/kutaisi_lotnisko_wymianapieniedzy_kantor_kurswalut.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Wymiana pieniędzy na lotnisku w Kutaisi. Kurs z lipca 2016 r.</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><br />Jak dostać się do i z miasta? (stan na 2016 rok)</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W godzinach przylotów pojawiają
się taksówkarze. Cena za kurs do Kutaisi to ok. 20-25 GEL (lari), czyli coś ok.
35-40 zł. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Inna opcja to marszutki –
busy, o które oparty jest transport w Gruzji. W tym przypadku oczywiście
taniej, ale to kłopotliwe, czasami trzeba czekać. Cena za przejazd z lotniska
do miasta to ok. 7 GEL za osobę. Można też od razu pojechać dalej, nad morze do
Batumi i Kobuleti lub w przeciwną stronę – do Tbilisi. <b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Ceny marszutek:</b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 36.0pt; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18.0pt;">
<span style="mso-bidi-font-family: Calibri;"><span style="mso-list: Ignore;">a)<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";">
</span></span></span>z lotniska do Batumi: 20 GEL;</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 36.0pt; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18.0pt;">
<span style="mso-bidi-font-family: Calibri;"><span style="mso-list: Ignore;">b)<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";">
</span></span></span>z lotniska do Tbilisi: 20 GEL.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Uwaga, w 2015 i 2016 roku w
Gruzji nastąpił spory wzrost cen, związany z pogarszającą się sytuacją gospodarczą i
spadkiem wartości lokalnej waluty. Dlatego ceny przejazdów też mogą ulegać
zmianom.<br />
<br />
<b>Wymiana pieniędzy</b><br />
<br />
Na lotnisku jest punkt wymiany walut, w którym bez trudu można wymienić dolary lub euro na gruzińskie lari. Po przylocie i odebraniu bagażu wychodzimy przez rozsuwane drzwi, za nimi po prawej stronie, za stanowiskami linii lotniczych, znajduje się Liberty Bank, w którym wymieniamy pieniądze. Kurs nie jest zaniżony.<br />
<br />
Można tu też wymienić pieniądze w drodze powrotnej, wylatując z Gruzji. Pod warunkiem, że kantor będzie otwarty, bo otwierany bywa tylko na czas przylotów. <br />
<br />
<b>Strefa wolnocłowa</b><br />
<br />
Wylatując z Kutaisi możemy zrobić zakupy na niewielkiej strefie wolnocłowej. Dominują tam oczywiście wina. Podobnie jak na lotnisku w Tbilisi, tak i tu płacić można lokalną walutą, euro, dolarami lub kartami płatniczymi. Ale uwaga, ze względu na to, że lotnisko jest bardzo małe, to już przy odprawie biletowo-bagażowej ustawiają się długie kolejki. W efekcie może nie wystarczyć czasu na zakupy w strefie wolnocłowej.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Atrakcje. Co warto zobaczyć w Kutaisi?</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Ozdobą centrum jest fontanna
wzniesiona na środku dużego ronda. Przedstawia motywy nawiązujące do słynnego „złota
Kolchiody”. Oryginały zobaczyć można w <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/05/tbilisi-tyflis.html">Tbilisi</a> w Muzeum Narodowym.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Niedaleko od tego miejsca, na
wzgórzu, dostojnie prezentuje się <b>katedra Bagrata</b>. Wyświęcono ją w 1003 roku,
pełniła bardzo ważną rolę w średniowiecznej Gruzji. W XVII wieku została w
zniszczona przez turecką armię. Przetrwały tylko fragmenty zewnętrznych ścian.
Ruiny uważane były za narodowy i religijny symbol. Pod koniec rządów ekipy
Saakaszwilego postanowiono ją odbudować. Zrobiono to mimo sprzeciwu UNESCO.
Fakt ten wzbudza kontrowersje, również ze względu na styl, w jakim to
uczyniono. Otóż do zabytkowych murów pochodzących z początku XI wieku dodano
nowoczesne elementy ze szkła i metalu. Dzięki temu powstał ciekawy przykład
połączenia stylów architektonicznych oddalonych od siebie o tysiąc lat! Wygląda
rewelacyjnie, zwraca uwagę, wzbudza komentarze. Czyli jest wszystko to, czego
potrzebuje promocja turystyki. Mnie się podoba.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGc3cQbh1nBVXQnlUb5GTZDk6HZ2LnMhFed5boDURouYPe8np2ufiXQ43j6tnS2MWmoOME_TXU-jOhmc1pBWTqdtsyK6VhpFw4vXAyxjCQmjDWaHhSBnzTFUo85DHE7Euu1PHOc8pXmRME/s1600/kutaisi+katedra+bagrata.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGc3cQbh1nBVXQnlUb5GTZDk6HZ2LnMhFed5boDURouYPe8np2ufiXQ43j6tnS2MWmoOME_TXU-jOhmc1pBWTqdtsyK6VhpFw4vXAyxjCQmjDWaHhSBnzTFUo85DHE7Euu1PHOc8pXmRME/s1600/kutaisi+katedra+bagrata.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Katedra Bagrata, 1003 r.!</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Na obrzeżach miasta wybudowano
nowy <b>gmach gruzińskiego parlamentu</b> (prezydent Saakaszwili przeniósł tu sejm z
Tbilisi). Nowoczesny, szklany gmach robi wrażenie. Jeśli macie czas i jest po
drodze, zatrzymajcie się tam na chwilę.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Kilkanaście kilometrów od Kutaisi
znajduje się <b>klasztor Gelati</b>. Wspaniały zabytek architektury sakralnej z
początku XII wieku. Przy budowie miał pracować sam Dawid IV Wielki Budowniczy,
jeden z najważniejszych władców w historii Gruzji. W bramie do monasteru
znajduje się jego grobowiec. W głównej cerkwi dobrze zachowały się
średniowieczne freski. Jeśli tylko okoliczności pozwolą, to Gelati zobaczyć trzeba
koniecznie.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Na uwagę zasługują również położone
nieopodal miasta dwa zespoły jaskiń: <b>Sataplia</b> i <b>Prometeusza</b>. Udostępnione są
dla zwiedzających. W<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Stapalii dodatkowo
zobaczyć można jeszcze rewelacyjnie zachowane ślady stóp dinozaurów.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Kutaisi ma za sobą długą historię.
To tu znajdowała się starożytna Kolchida. Do tego miejsca, skuszeni bogactwem
Kaukazu wybrali się dowodzeni przez Jazona Argonauci. W średniowieczu było
królewskim miastem i pełniło rolę stolicy (stąd katedra wzniesiona na początku
XI wieku przez króla Bagrata). W XIX wieku, po zajęciu Gruzji przez Rosję,
miasto stało się jednym z dwóch najważniejszych administracyjnych ośrodków
okupowanego kraju. W czasach radzieckich ulokowano tu ośrodki przemysłowe. Dziś
zostały po nich opustoszałe fabryki i dzielnice blokowisk.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhVYrYE3CBcR_54Z7yv-QdWp6vDcNpN3bfDX1_4Frm8NU1mPDme74-PduXy_JbqgvlcPX2B1FmCtU-ugOmJS67MslN4v8pzFO1fHWwFVOThxxBIWugoZPgIVSMTLZt5eGUSHEmSLghVOqvu/s1600/gruzja_kutaisi_parlament_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhVYrYE3CBcR_54Z7yv-QdWp6vDcNpN3bfDX1_4Frm8NU1mPDme74-PduXy_JbqgvlcPX2B1FmCtU-ugOmJS67MslN4v8pzFO1fHWwFVOThxxBIWugoZPgIVSMTLZt5eGUSHEmSLghVOqvu/s1600/gruzja_kutaisi_parlament_krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Budynek parlamentu w Kutaisi</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Kutaisi jest drugim pod względem
wielkości miastem Gruzji, nieznacznie wyprzedza Batumi. Ma około 200 tys.
mieszkańców. Jest stolicą prowincji Imeretia. Ze względu na niską jak na Gruzję
wysokość (zaledwie 150-200 m n.p.m.) Kutaisi jest jednym z najcieplejszych
miejsc w kraju, latem jest tu upalnie i słonecznie. Więcej informacji o
<a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2013/12/02/kutaisi-nowe-centrum-gruzinskiej-turystyki/" target="_blank">Kutaisi</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W Kutaisi w 1885 r. urodził
się Władysław Raczkiewicz, polityk okresu II Rzeczpospolitej oraz prezydent na
uchodźstwie w czasie II wojny światowej. Niemal sto lat później w mieście tym
przyszła na świat Ketevan Melua, znana powszechnie jako Katie Melua.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Wycieczki z <a href="http://krzysztofmatys.pl/1079-gruzja-wizzair-kutaisi/" target="_blank">przelotem do Kutaisi</a>.</div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com7tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-69239007681344400532016-07-25T03:28:00.000-07:002018-04-19T07:00:14.627-07:00Sprawy damsko-męskie, obyczaje, stroje...<div style="text-align: justify;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><span style="font-size: small; line-height: 115%;">Wybierając się do Gruzji pamiętajmy, że jest to kraj o
specyficznej kulturze, w niektórych aspektach mocno odbiegającej
od naszych standardów. Co prawda, w ciągu kilku ostatnich lat miliony turystów
zrobiły swoje, zmieniając nieco Gruzinów, ale są jeszcze regiony, w których
trzeba dostosować się do miejscowych reguł. Tak jest chociażby w wysokich
górach, np. w <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/06/swanetia-mestia-i-uszguli.html">Swanetii</a>. Będąc tam należy uważać na kilka rzeczy.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small; line-height: 115%;">Po pierwsze <b>strój</b>. Nawet w upalne letnie dni nie powinno się
zbyt mocno rozbierać. W przypadku kobiet niedopuszczalne jest pokazywanie się w
kostiumie kąpielowym, a mężczyźni raczej powinni unikać nazbyt krótkich spodenek
i paradowania bez koszuli.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQsWQ_U5LK205f196kv0htGyreXpXwkmHrJ1t4cKcmDLSKM_6Kl6ccvfJVHI0tG7Z3ezU_rN5oXb5Ih_HVAINQuI1gQQuel0nHl6agjIf695B8Bo3G9yeGl72TJE9bpf2VDe9aSAJKgkZq/s1600/gruzja_swanetia_uszguli_cerkiewlamaria_swanecja_ushguli.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQsWQ_U5LK205f196kv0htGyreXpXwkmHrJ1t4cKcmDLSKM_6Kl6ccvfJVHI0tG7Z3ezU_rN5oXb5Ih_HVAINQuI1gQQuel0nHl6agjIf695B8Bo3G9yeGl72TJE9bpf2VDe9aSAJKgkZq/s1600/gruzja_swanetia_uszguli_cerkiewlamaria_swanecja_ushguli.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Turyści w Uszguli przed cerkwią La Maria</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small; line-height: 115%;">Po drugie, świadomość <b>damsko-męskiego kodu</b>. Zbyt swobodny
strój kobiety lub spożywanie alkoholu z nieznajomym mężczyzną mogą być odebrane
jako zachęta do natarczywych starań o wdzięki. A panowie nie odpuszczają łatwo.
Lepiej więc nie prowokować.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small; line-height: 115%;">W całym kraju, niezależnie od regionu, zwiedza się zabytki sakralne.
Cerkwie, bazyliki i katedry z VI, VII i XI wieku. Wspaniałe dzieła
architektury. I jednocześnie działające kościoły. W wielu z nich obowiązuje <b><i style="mso-bidi-font-style: normal;">dress code</i></b>. Reguły ustala kapłan
zawiadujący konkretnym miejscem. Dlatego do jednej świątyni uda się wejść bez
względu na strój, ale za to w drugiej nawet małe niedociągnięcie będzie
przeszkodą nie do pokonania.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small; line-height: 115%;">Jednym z najbardziej wymagających miejsc jest katedra
Alawerdi w Kachetii. Piękny, olbrzymi obiekt z XI wieku przyciąga turystów.
Turyści są skrupulatnie sprawdzani przy wejściu na jego teren. Kobiety muszą
mieć spódnice. Na szczęście można je tu pożyczyć. Panie przewiązują się nimi i
już. Przy okazji można zrobić ciekawe zdjęcie na pamiątkę. A panowie? Tu
trudniej. Kiedyś nie wpuszczono mnie, bo miałem spodnie, które odsłaniały
kostki. Tylko kostki, ale nie było żadnej dyskusji. Chcesz wejść, musisz mieć
nogawki do samych butów. Podobnie jest w położonej u stóp góry Kazbek,
czternastowiecznej cerkwi Cminda Sameba. W przypadku pań obowiązują spódnice, a
ponadto w środku nie wolno rozmawiać i robić zdjęć. To samo w kościele La Maria
w Uszguli. Więcej na ten temat w artykule: <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/05/cerkiew-dress-code-i-zakaz-wchodzenia-z.html">Cerkiew, dress code i zakaz wchodzenia z bronią</a>.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small; line-height: 115%;">Jak się w tym orientować? Co wolno, a czego nie? Przed
wejściem do obiektów sakralnych znajdują się <b>tablice informujące</b> o regułach
dotyczących zachowania i stroju. W formie obrazkowej. Przyjrzyjmy się tym
obrazkom. Tak, żebyśmy nie wyszli na barbarzyńców, którzy nie potrafią
uszanować kultury odwiedzanego kraju. We wszystkich gruzińskich cerkwiach u pań
mile widziane są chustki na głowach. Mogą to być nawet skromne apaszki, byle
choć trochę przykryć włosy.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHUZLQ9UAEiEbQgX1NTHBKWB17iVj28V1y9juibd1x7frNpuRXCswjXL-ZPFneHzW5seHfsvFPjh0jK05o_o1DC-orYc_OsCdpkOefIymYt7rzyZ2EF98NHF-XF7X4_8TEZ_lWgNkS4k8m/s1600/gruzja_kazbegi_stepancminda.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHUZLQ9UAEiEbQgX1NTHBKWB17iVj28V1y9juibd1x7frNpuRXCswjXL-ZPFneHzW5seHfsvFPjh0jK05o_o1DC-orYc_OsCdpkOefIymYt7rzyZ2EF98NHF-XF7X4_8TEZ_lWgNkS4k8m/s1600/gruzja_kazbegi_stepancminda.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Kazbegi, Cminda Sameba - tu też obowiązują reguły dotyczące stroju.</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small; line-height: 115%;">Gruzja jest krajem tradycjonalistycznym. Role społeczne są tu
dokładne rozpisane. A największym obrońcą tradycyjnej formuły jest oczywiście
<b>gruzińska Cerkiew</b>. Po upadku komunizmu Gruzini wrócili do religii. Kraj przeżył
okres religijnego odrodzenia. Zaczęło się już na samym początku niepodległości.
Eduard Szewardnadze, były I sekretarz partii komunistycznej i towarzysz
Gorbaczowa od pierestrojki, zanim został prezydentem Gruzji, publicznie przyjął
chrzest. Sakrament sprawował zwierzchnik tutejszej Cerkwi, Eliasz II. Pozycja
patriarchy jest bardzo mocna. Jest on bodaj największym autorytetem w kraju. Ma
duży wpływ na życie społeczne. Eliasz II jest świętym za życia. Gruzini z uwagą
wsłuchują się w jego głos. A Cerkiew sprzeciwia się liberalizacji prawa w
kwestiach kwestie religijno-światopoglądowych. To dzięki niej obowiązuje na
przykład formalny zakaz pornografii – w tutejszych kioskach nie znajdziemy
pisemek o wiadomej tematyce.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small; line-height: 115%;">W Gruzji znajdziemy też miejsca szczególne, gdzie obowiązują
<b>specyficzne reguły</b>, takie, które zapewne nie przyszłyby nam do głowy. I tak,
np. w górzyste regiony Tuszetii oraz <a href="http://krzysztofmatys.pl/2039-chewsuretia-miedzy-gruzja-a-czeczenia/" target="_blank">Chewsuretii</a> nie można wwozić wieprzowiny.
Mieszkańcy są chrześcijanami, ale gdzieś na przestrzeni dziejów ukształtował
się ten zaskakujący obyczaj, może w wyniku bliskiego sąsiedztwa z wyznającymi
islam narodami północnego Kaukazu. Oczywiście nie będą nam sprawdzać walizek w
poszukiwaniu kontrabandy, ale częstując miejscowych polską kiełbasą moglibyśmy
ich mocno urazić.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small; line-height: 115%;">Jeżdżąc po Gruzji warto zdawać sobie sprawę z wszystkich
lokalnych uwarunkowań. Poczytajmy przed wyjazdem, poszukajmy informacji albo
zdajmy się na dobrego przewodnika.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-17501740944038852102016-07-11T02:13:00.000-07:002018-04-19T07:01:37.903-07:00Tbilisoba<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><span style="font-size: small; line-height: 115%;">W 2016 roku tradycyjne święto wina będzie miało miejsce <b>15 i
16 października</b>.</span><br />
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small; line-height: 115%;">Zamieszczam tę informację, ponieważ wiem, że Polacy interesują się Tbilisobą, niektórzy chcą wziąć
w niej udział, ale trudno zdobyć informacje o tym, kiedy festiwal będzie miał
miejsce. </span><span style="font-size: small; line-height: 115%;">Jeszcze kilka dni temu
data nie była znana, ogłoszono ją dopiero 6 lipca. </span><br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQLrTc4NMPTwx1QJdhG0xJHYf8fNVQTNGOqQF-k1hX8ROjWWE_8d2l0vJBTYqS_TqiIR-d_pTgcTBZdd0Rdyngk4-AUbFH-3J2eVZ9dp6X2fv6e4QmIAuGwJ-wNNlPnRFrFxDzshqlbVtb/s1600/Gruzja_Georgia_Tbilisoba_October_FestivalWine.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQLrTc4NMPTwx1QJdhG0xJHYf8fNVQTNGOqQF-k1hX8ROjWWE_8d2l0vJBTYqS_TqiIR-d_pTgcTBZdd0Rdyngk4-AUbFH-3J2eVZ9dp6X2fv6e4QmIAuGwJ-wNNlPnRFrFxDzshqlbVtb/s1600/Gruzja_Georgia_Tbilisoba_October_FestivalWine.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Tbilisoba</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small; line-height: 115%;">Problem w tym, że data jest ruchoma. Kiedyś, przez lata, niezmiennie
odbywała się w ostatni weekend października. I to była właściwa praktyka,
dzięki temu z dużym wyprzedzeniem można było planować <a href="http://krzysztofmatys.pl/111-magiczne-bezdroa-gruzji-9-dni/" target="_blank">wycieczki</a>. Niestety Gruzini
zaczęli eksperymenty. I tak, w 2012 roku Tbilisoba miała miejsce 6 i 7 października,
a w 2015 już 17 i 18 października.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small; line-height: 115%;"> </span><span style="font-size: small;">
</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small; line-height: 115%;">Po raz pierwszy Tbilisoba odbyła się w 1979 r., w czasach,
Związku Radzieckiego i rządów Eduarda Szewardnadze.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small; line-height: 115%;">To wesoły festiwal, odpowiednik naszych dożynek. Rozpoczyna
się w sobotę w samym centrum tbiliskiej starówki. Jest dużo wina, owoców i
produktów regionalnych. Możemy próbować różnych lokalnych potraw. Czas umilają
występy zespołów folklorystycznych. Piękna, tradycyjna muzyka i bardzo
efektowne gruzińskie tańce. Wąskie uliczki zastawione są straganami. Dobry
moment, by w jednym miejscu zobaczyć sporą część gruzińskiego kolorytu.</span><span style="font-size: small; line-height: 115%;"> Więcej informacji na temat <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2012/10/06/tbilisoba/" target="_blank">Tbilisoby</a>.</span><br />
<br />
<span style="font-size: small; line-height: 115%;">......................... </span><br />
<span style="font-size: small; line-height: 115%;"><b>Tbilisoba 2016: 15-16 October</b>. Like previous years, the celebration will be based in Old Tbilisi – the main historical part of the city. Tbilisoba (Georgian: თბილისობა) is an annual wine festival. During these two days you can see also a lot of concerts of traditional music and dancing.<br /> </span>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-18366369278631633982016-06-21T03:41:00.000-07:002018-04-19T07:05:59.483-07:00All inclusive w Gruzji<div style="text-align: justify;">
Czy w ogóle warto brać pod uwagę
taką opcję? Pytanie zasadne, ponieważ Gruzja ma wyśmienitą kuchnię. Uważam ja
za jedną z najlepszych na świecie. Więcej o tym w artykule: <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/07/gruzinska-kuchnia.html">Gruzińska kuchnia</a>.
Do tego rewelacyjne wina i całkiem dobre mocniejsze trunki. Jak skorzystać z
tych dobrodziejstw? Co wybrać: <b>all inclusive w hotelu czy posiłki w
restauracjach?!</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEguO0vVTfsFPsgGXWdGVtjbbHPjHm-Y6ulqyixs9VlzGF9JvTeQ9AoxoQFHP8YBVKlSqRTMIONktNsrl99PVOrXz-hv-XoptwOGWUNcJt1GUOIm4Vg1Ey1cWkbbJOkRrHUUWpNUONMELgPf/s1600/gruzja+wino+supra+toasty.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEguO0vVTfsFPsgGXWdGVtjbbHPjHm-Y6ulqyixs9VlzGF9JvTeQ9AoxoQFHP8YBVKlSqRTMIONktNsrl99PVOrXz-hv-XoptwOGWUNcJt1GUOIm4Vg1Ey1cWkbbJOkRrHUUWpNUONMELgPf/s1600/gruzja+wino+supra+toasty.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Obiad w miłym otoczeniu gruzińskiej winnicy</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Kilka lat temu w jednym z
<a href="http://gruzja-armenia-wycieczki.krzysztofmatys.pl/2013/12/20/gruzja-all-inclusive/" target="_blank">artykułów</a> tak pisałem o gruzińskiej specyfice:</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i>Kraj ten różni się od modelu
turystyki, który znamy z Turcji, Egiptu czy Hiszpanii. Gruzja zrobiła się
bardzo popularna, ale nie jest to typowy kraj turystyki masowej. Odwrotnie,
jest bardzo nietypowa. I w tym jest jej urok. Oto kilka wyróżniających
czynników.</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<i>
</i><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i>Rewelacyjna kuchnia. Bogata,
zróżnicowana i smaczna. Poza wieloma innymi czynnikami decyduje również jakość
produktów spożywczych. W Gruzji jest jeszcze ekologicznie. Nie bez znaczenia
jest również gruzińskie zamiłowanie do dobrego jedzenia. Tu nie ma kompromisów.
Wszystko musi być świeże, przyrządzone tuż przed podaniem. Żadne półprodukty i
mrożonki nie wchodzą w grę.</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<i>
</i><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i>Wino. Południowy Kaukaz jest
ojczyzną wina, produkowano je tu już 7 tys. lat temu! Z terenu Gruzji pochodzą
najstarsze pozostałości tego trunku, a z Armenii pierwsze znana infrastruktura
do jego wytwarzania. Kto był w Gruzji, ten wie, że kraj ten winem stoi. Oj
dobre mają tam trunki! Zobacz też: Enoturystyka, wino i podróże.</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<i>
</i><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i>Supra, czyli zabawa w gruzińskim
stylu. Trwająca kilka godzin uczta. Na stole pojawiają się kolejne dania i dzbany
z winem. Pije się pod dyktando tamady, który wznosi długie, kwieciste toasty.
Supra to kwintesencja Gruzji. To stół i zgrupowani wokół niego ludzie, to coś
więcej niż jedzenie i picie. To sposób bycia w grupie, określony porządek
rzeczy, coś jak rytuał. Nie da się pogodzić tego z bufetem all inclusive i
napitkami z dystrybutora!</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<i>
</i><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i>Charakter miejscowych. Gruzini są
bardzo dumni. Mówi się, że co drugi Gruzin to książę. Dlatego nie zwariowali na
punkcie pieniędzy. Nie nastąpił tu mechanizm znany w wielu innych turystycznych
krajach. Napiwki nie robią wielkiego wrażenia.</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEib1yUr_Y0zBc1TK0ue9FD1wYDybKutsDv4VAnXQ-7FFPt1YR7WX25QDmA4qWAXzIbVY-MqsIC8Crkwif6mxp8Q6RyrUhXu93msI9P6kp9UqmeD1VjobDWIjN94mHVcs4p3ZKdSt8MRU4Dl/s1600/gruzja+kuchnia+szasz%25C5%2582yki+kachetia.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEib1yUr_Y0zBc1TK0ue9FD1wYDybKutsDv4VAnXQ-7FFPt1YR7WX25QDmA4qWAXzIbVY-MqsIC8Crkwif6mxp8Q6RyrUhXu93msI9P6kp9UqmeD1VjobDWIjN94mHVcs4p3ZKdSt8MRU4Dl/s1600/gruzja+kuchnia+szasz%25C5%2582yki+kachetia.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Szaszłyki pieczone są na żarze powstałym w gałązek winorośli</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Jak wygląda rzeczywistość <i style="mso-bidi-font-style: normal;">all inclusive</i>? Sprawdzam w internecie.
Wyszukiwarka pokazuje głównie reklamy biur podróży. Od razu widać, że ofert
tego typu jest mało. W zasadzie ograniczają się do dwóch największych polskich
biur. I kilku hoteli w regionie Batumi.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Nie ma nawet klasycznego <i style="mso-bidi-font-style: normal;">all inclusive</i>. Propozycje obejmują tak
zwany wariant <i style="mso-bidi-font-style: normal;">soft</i>, co w praktyce
oznacza bardzo skromną formę. Podam dwa najbardziej znane przykłady.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Hotelu pierwszy to <b>Sanapiro 4*</b> w
Batumi: śniadanie (bufet), obiad i kolacja (bufet i serwowane); do obiadu i
kolacji limitowane napoje bezalkoholowe.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Znalezione w internecie opinie
turystów:</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
- mało urozmaicone obiady i
kolacje,</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
- fatalne wyżywienie! Nie chodzi
nawet o urozmaicenie potraw, ale o to, że wszystko było zawsze zimne (parówki,
frytki, mięso, ryż, makaron, ziemniaki, jajka sadzone itd),</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
- jedzenie smaczne, aczkolwiek
serwowane w bardzo małej ilości i codziennie to samo, często zimne.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Hotel drugi to <b>Panorama 3*</b>.
Znajduje się w miejscowości Kobuleti, na północ od Batumi. Opis <i style="mso-bidi-font-style: normal;">all inclusive soft </i>wygląda tak:
śniadania i kolacje w formie skromnego bufetu, lunch - w formie lekkich
przekąsek. Wybrane napoje bezalkoholowe oraz lokalne wino białe i czerwone, a
także gruziński trunek: cha-cha, podawane (10:00-22:00) w restauracji i barze
na terenie hotelu.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
A oto opinie:</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
- słabe, mało urozmaicone
jedzenie;</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
- jedzenie jest monotonne,
codziennie to samo, choć smaczne. Mały wybór;</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
- tak zwane "soft all
inclusive" to w praktyce woda mineralna i słodkie oranżadki w dwu
lodówkach. Posiłki dość monotonne i mały wybór.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Na portalu Holidaycheck hotel
zdobył <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>1,9 punktów na 6 możliwych! W tym
gastronomia 1,5. Trudno o gorsze rekomendacje.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZFMFeXGR_G8jH0jbPa93jdPdIH9xpEeYnafDWWfkMYrrUpdCTuhEDvqc0go2UyfODImfmjw96kvs4V2p-eQPSbAovwTUbFVTgn1PUP2cALeN-W95tRHCP5dxUl1tZSqsJtARo1JrRSEmo/s1600/gruzja+supra+niko+pirosmani+malarz.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZFMFeXGR_G8jH0jbPa93jdPdIH9xpEeYnafDWWfkMYrrUpdCTuhEDvqc0go2UyfODImfmjw96kvs4V2p-eQPSbAovwTUbFVTgn1PUP2cALeN-W95tRHCP5dxUl1tZSqsJtARo1JrRSEmo/s1600/gruzja+supra+niko+pirosmani+malarz.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Supra, czyli biesiada z winem jest jednym z wyznaczników gruzińskiej kultury. Obecna jest też w tamtejszej sztuce, w tym na wielu obrazach słynnego <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/06/niko-pirosmani-malarz-gruzji.html">Niko Pirosmaniego</a>.</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
O ile dobrze pamiętam, to właśnie
tego hotelu dotyczył głośny spór turystów z jednym z dużych biur podróży. Jesienią
2014 roku relacjonowany był przez media. Oto cytat z Gazeta.pl:</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Turyści się skarżą: "Miał być bufet z przysmakami kuchni
gruzińskiej i międzynarodowej, ale wybór praktycznie żaden, a wszystko na ogół
zimne". Co na to biuro podróży? "Ze względu na wysokie temperatury
panujące w Gruzji, gorące potrawy nie są tam popularne - spożywa się za to
dania na zimno lub przestudzone".</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;">A co z owocami? "Warunki glebowe (...) w Gruzji nie sprzyjają ich
uprawie, co sprawia, że nie ma tam zwyczaju serwowania ich do posiłków". </i>Zobacz cały <a href="http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114871,16877533,_Panstwo_Y_oferowali_dolary__byle_tylko_wczesniej.html" target="_blank">artykuł</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W tym przypadku biuro podróży
dalekie jest od prawdy. Wbrew temu, co twierdzi, w Gruzji gorące potrawy są
popularne. Gęste zupy, szaszłyki, kebaby, chinkali, chaczapuri… To wszystko
podaje się na ciepło. Jest też kilka dań, które serwuje się w glinianych,
żaroodpornych naczyniach. Kiedy kelner stawia je na stole to jeszcze w nich
kipi. A owoce? Rzecz jasna rosną i jest ich wielkie bogactwo. Od brzoskwiń i
moreli po figi i mandarynki.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Skąd więc takie opinie turystów?
Po prostu trafili w niewłaściwe miejsce. Znam wiele hoteli w Gruzji i ani
jednego, który byłby w stanie zapewnić all inclusive na dobrym poziomie. Nie
ten kraj, nie ta kultura. Przy czym podstawowe pytanie powinno brzmieć: <b>czy w
ogóle warto?!</b> Moim zdaniem nie, ponieważ w ten sposób więcej się traci, niż
zyskuje.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Trzeba próbować miejscowego
jedzenia, prawdziwej gruzińskiej kuchni w lokalnych restauracjach, a nie w
hotelach! Hotele idą na łatwiznę, najczęściej serwują tak zwaną „międzynarodową
kuchnię”, bez charakteru i często bez smaku. Trzeba cieszyć się tradycyjnym
gruzińskim tetri, czyli białym winem wytwarzanym w jedyny, niepowtarzalny sposób.
Nie kupicie go w butelkach! Można spróbować go tylko w Gruzji, w dobrych
restauracjach lub w winnicach. Podawane jest w dzbanach. A do dzbana
zaczerpnięto go wprost z glinianego kwewri. Więcej o tym w artykule: <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/05/gruzja-ojczyzna-wina.html" target="_blank">Gruzja – ojczyzna wina</a>. Warto spróbować też czaczy, ale tej domowej, będącej dumą
każdego porządnego gospodarza. Godne polecenia są też gruzińskie koniaki
(brandy).</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Dobrze pomyślana wycieczka do
Gruzji będzie <b>kulinarną ucztą</b>. I chodzi nie tylko o oryginalne potrawy i
rewelacyjne smaki. Mam na myśli również wartość kulturową. Gruzja to piękna
tradycja stołu. Nie może być szybko, na łapu-capu. Je się tu tak samo, jak
pije. Z szacunkiem dla darów nieba. Z radością, że ludzie spotykają się,
rozmawiają i mogą zasiąść przy wspólnym posiłku. To wyjątkowe zjawisko <b><a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2014/05/24/supra-zabawa-w-gruzinskim-stylu/" target="_blank">supry</a></b>,
długie toasty i radość biesiadników. Nie ma sensu psuć tego zwykłym,
standardowym all inclusive.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; font-size: 11.0pt; line-height: 115%;">Tekst
i zdjęcia: Krzysztof Matys</span><br />
<br />
<span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; font-size: 11.0pt; line-height: 115%;"><a href="http://krzysztofmatys.pl/111-magiczne-bezdroa-gruzji-9-dni/" target="_blank">Wycieczka do Gruzji</a>. </span>Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-20203105550239112632016-06-14T03:35:00.001-07:002018-04-19T07:06:57.397-07:00Gruzja na Festiwalu Dobrego Smaku<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->Gruzińska kuchnia to coś więcej
niż jedzenie. To obyczaj. To świętość supry, wina i gościnności.<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWLiT2892P8VXMtPsu_AXW3XYVHEG-IFGd2Zq5VkhfQcBkINgFddPspguwET6NKx4bJFJPsOfp3Wn8OF-d28fadaYcmE29OkoOiYB1bnWs5r9-dLULyFlu-_vlNDupHP2VTvhpZXyCSgxP/s1600/Festival+Dobrego+Smaku+Krzysztof+Matys+Gruzja.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWLiT2892P8VXMtPsu_AXW3XYVHEG-IFGd2Zq5VkhfQcBkINgFddPspguwET6NKx4bJFJPsOfp3Wn8OF-d28fadaYcmE29OkoOiYB1bnWs5r9-dLULyFlu-_vlNDupHP2VTvhpZXyCSgxP/s1600/Festival+Dobrego+Smaku+Krzysztof+Matys+Gruzja.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Opowieść o gruzińskiej kuchni - Łódź, 17 czerwca.</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Jak pisałem
już wcześniej na tym blogu, tamtejszą kuchnię uważam za jedną z najlepszych na
świecie. O jej atrakcyjności decyduje kilka czynników. Po pierwsze naturalne, w
pełni ekologiczne produkty. Przemysłowe rolnictwo jeszcze tam nie dotarło. Wszystko
musi być świeże, w całości przygotowane tuż przed podaniem. Żadne półprodukty
czy mrożonki nie wchodzą w grę. No i rzecz kolejna, być może najważniejsza, to kultura
stołu. Nie może być szybko, na łapu-capu. W Gruzji<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>je się tak samo, jak pije. Z szacunkiem dla
darów nieba. I z przekonaniem, że należy użyć ich we właściwy sposób. Na chwałę
dnia, który właśnie trwa. Z radości, że ludzie spotykają się, rozmawiają i mogą
zasiąść przy jednym stole. Więcej na ten temat w artykule: <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/07/gruzinska-kuchnia.html">Gruzińska kuchnia</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
O tym właśnie będę opowiadał <b>w Łodzi</b>, w ramach Festiwalu
Dobrego Smaku. Zapraszam w piątek, 17 czerwca do <b>księgarni ArtTravel.pl</b> (godz.
17.00). Szczegółowe informacje znajdują się na stronie Festiwalu.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
PS</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Turystyka kulinarna w oczywisty
sposób związana jest z <a href="http://krzysztofmatys.pl/2896-enoturystyka-wino-i-podroze/" target="_blank">enoturystyką</a>, bo cóż lepiej pasuje do pysznego jedzenia,
jeśli nie wino. A jednym z krajów rewelacyjnie nadających się na tego typu wycieczki
jest właśnie Gruzja.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Polecam też artykuł: <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2014/05/24/supra-zabawa-w-gruzinskim-stylu/" target="_blank">Supra, zabawa w gruzińskim stylu</a>.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-7271160564867695522016-04-25T09:08:00.004-07:002016-04-25T09:11:13.808-07:00Film o GruzjiJaki jest ten kraj? Piękny, wyjątkowy, zaskakujący... Zresztą zobaczcie sami.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/OFkA-wDPynE/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/OFkA-wDPynE?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
<br />
A więcej artykułów znajdziecie tu:<a href="http://krzysztofmatys.pl/artykuly/gruzja/" target="_blank"> Gruzja</a>.<br />
<br />Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-57498220216901207222015-06-23T01:09:00.001-07:002018-04-19T07:13:23.718-07:00Co warto zobaczyć w Gruzji? 10 największych atrakcji<div style="text-align: justify;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->Sakartwelo jest idealnym celem
wycieczki objazdowej. Trzeba mieć nieco ponad tydzień, żeby odwiedzić
najważniejsze miejsca. Co warto zobaczyć?</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Tbilisi. Zabytki, klimat i dobra zabawa</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Niby to oczywiste. Przecież to
stolica, największe miasto, bogate w liczne zabytki, więc koniecznie trzeba je odwiedzić. Tyle, że w epoce tanich lotów
do Kutaisi oraz czarterów do Batumi spora część turystów
odwiedzających Gruzję nie dociera do Tbilisi. A szkoda!</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjutGcw-RxYECy38Gu86t9k6rsgAI-sIGMXGzWFauFDyUz4LStBYrA5zizQ1pVMdxrVH09RLKxx-VA-HZfTsJz3GJk5A2Rb5XzUthEhsVoBU3C5hFgambAsCN_CzzJ1MopDaPvK8LUuXuLw/s1600/gruzja_tbilisi_staremiasto.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjutGcw-RxYECy38Gu86t9k6rsgAI-sIGMXGzWFauFDyUz4LStBYrA5zizQ1pVMdxrVH09RLKxx-VA-HZfTsJz3GJk5A2Rb5XzUthEhsVoBU3C5hFgambAsCN_CzzJ1MopDaPvK8LUuXuLw/s1600/gruzja_tbilisi_staremiasto.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Tbilisi, starówka u stóp zamku Narikala</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Miasto ma swój urok i klimat,
Wiele razy zostało już opisane, np. na tym blogu w artykule <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/05/tbilisi-tyflis.html">Tbilisi – Tyflis</a>.
W tym miejscu chciałbym wymienić tylko absolutnie obowiązkową listę, na którą
składają się:</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Starówka na czele z wzniesioną w VI wieku bazyliką Anczischati! Trzeba wjechać kolejką linową na wzgórze wznoszące się nad
starym miastem i posiedzieć w jednej z restauracji serwujących typowo gruzińską
kuchnię.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Muzeum Narodowe, w którym
koniecznie należy zobaczyć salę eksponującą słynne „złoto Kolchidy”. W muzealnym holu zwróćmy uwagę na kopie czaszek <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2013/05/22/czlowiek-gruzinski/" target="_blank">"człowieka gruzińskiego"</a> - to fascynujący temat; na terenie Gruzji znaleziono skamieniałe szczątki najstarszych hominidów na tym kontynencie (datowane na 1,8 mln lat). Przy
okazji można urządzić krótki spacer aleją Rustawelego, znaną z najważniejszych
politycznych wydarzeń Gruzji XX wieku.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Cerkiew św. Trójcy. Wzniesiona
niedawno świątynia jest symbolem odrodzonej Gruzji. To największy kościół na
całym Kaukazie. Nocą efektownie iluminowany, widać go niemal z każdego miejsca
stolicy. Warto więc tam zajrzeć.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhONIUuc5BKjLB4c-XE-wGPXLnR06umnwy2VejB2BjbJlA4XLIyst3RJFcHTl2zwIy19njxbP898giKIwm78DIoIvMNhcIqBHaNBlsTEJfdwZCIKczcFGCHbnTHgEBziBW0iKuRZOj7U2pS/s1600/gruzja_tbilisi_mostekpokoju_star%25C3%25B3wka1_noc.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhONIUuc5BKjLB4c-XE-wGPXLnR06umnwy2VejB2BjbJlA4XLIyst3RJFcHTl2zwIy19njxbP898giKIwm78DIoIvMNhcIqBHaNBlsTEJfdwZCIKczcFGCHbnTHgEBziBW0iKuRZOj7U2pS/s1600/gruzja_tbilisi_mostekpokoju_star%25C3%25B3wka1_noc.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Tbilisi nocą. Na głównym planie słynny Mostek Pokoju nad rzeką Mtkwari</td></tr>
</tbody></table>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Kolacja połączona z degustacją
wina i pokazem tradycyjnych tańców gruzińskich. Tego nie można przegapić!</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Mchceta</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Miasteczko malownicze położone w
widłach dwóch rzek. Starożytna stolica Gruzji. Przyjeżdżamy tu, żeby zwiedzić
dwa wspaniałe zabytki. Pierwszym jest słynna katedra Sweti Cchoweli (Drzewo
Życia) – wspaniałe architektoniczne dzieło z XI wieku. Drugim niewielki
kamienny kościółek Dżwari (Krzyż), wzniesiony na szczycie górującego nad
Mchcetą wzgórza. Już sam widok jest wyjątkowy. A do tego jeszcze ta historia.
Dżwari wyświęcono w 605 roku! W niezmienionej formie, dumnie wznosi się do
dziś!<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEge_-n0PAY2uHqyZSHlSKn8xJu1yFz3clu8aRm4aRKGGYxBu4a7v1xFsK9zF1B8NhwNVQFR9jRSdyYhcepCX_yfv5Q86YxzfdP8TRR4c_XDJZrafZD-dMJQtq1Grf276rV5ROyImrHtiqlk/s1600/gruzja_mccheta_dzwari_wycieczki.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEge_-n0PAY2uHqyZSHlSKn8xJu1yFz3clu8aRm4aRKGGYxBu4a7v1xFsK9zF1B8NhwNVQFR9jRSdyYhcepCX_yfv5Q86YxzfdP8TRR4c_XDJZrafZD-dMJQtq1Grf276rV5ROyImrHtiqlk/s1600/gruzja_mccheta_dzwari_wycieczki.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Dżwari, kościół z początku VII wieku!</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W Mchcecie zatrzymujemy się też
na kolację w tradycyjnej gruzińskiej restauracji. Cieszy się ogromnym
powodzeniem miejscowych. Wielu mieszkańców Tbilisi przyjeżdża tu na suprę
(ucztę z winem). Pośród wielu innych tradycyjnych dań specjalnością restauracji
jest lobio – danie na bazie czerwonej fasoli, serwowane w glinianych
garnuszkach przykrytych kukurydzianym chlebkiem.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Swanetia, wysoki Kaukaz i wieże z kamienia</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Jest wiele wycieczek, które nie
mają w programie Swanetii. Powód? Leży dość daleko. W szybkim, tygodniowym
objeździe nie da się tam dojechać. No chyba, że kosztem innych, klasycznych
miejsc. A dlaczego warto tam pojechać?</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Przez wieki Swanetia była
zupełnie odizolowanym regionem. Koło dotarło tam dopiero na początku XX wieku!
Dzięki temu cieszymy się dziś wyjątkową architekturą, oryginalnymi tradycjami i
specyficzną kuchnią. Uwagę całego świata przyciągają kamienne wieże obronne.
Tutejsze wsie, najeżone basztami wyglądają jak przeniesione z innej epoki. No i
te góry! To tu znajduje się Szczara, najwyższy szczyt Gruzji (5068 m n.p.m).<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPQrmLP_WpSw1cfH9xEZzT3jRUG6EjFLcyEOTByZlIQiD6oFo0Ub2qz-VO9t1nGlh_3A-gOSjEKYJdwNAbxdUGz_XQ2dO-Vku_PeMNVdMkFrUHm5-qHwFNvMR2gIuiwChNmBa97gv6_y1K/s1600/swanetia+mestia+fot+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPQrmLP_WpSw1cfH9xEZzT3jRUG6EjFLcyEOTByZlIQiD6oFo0Ub2qz-VO9t1nGlh_3A-gOSjEKYJdwNAbxdUGz_XQ2dO-Vku_PeMNVdMkFrUHm5-qHwFNvMR2gIuiwChNmBa97gv6_y1K/s1600/swanetia+mestia+fot+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Mestia w Swanetii i kamienne baszty z XII wieku</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Trzeba wybrać się do Uszguli
(najwyżej położona europejska wieś) i skosztować tamtejszego kubdari
(tradycyjna swańska potrawa z grubo siekanym mięsem). Przygotowane na naszych
oczach, na zwykłym piecu opalanym drewnem, smakuje wyśmienicie.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Więcej informacji i zdjęć w
artykule: <a href="http://krzysztofmatys.pl/564-swanetia/" target="_blank">Swanetia</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
A miłośnikom pięknych górskich
regionów polecamy jeszcze <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/06/tuszetia-jeden-z-najpiekniejszych.html">Tuszetię</a> i <a href="http://krzysztofmatys.pl/2039-chewsuretia-miedzy-gruzja-a-czeczenia/" target="_blank">Chewsuretię</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Kachetia dla miłośników wina</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Wschodnia część kraju jest
głównym regionem upraw winorośli. To tu powstają najlepsze wina. Jeśli
przyjedziemy w okresie od połowy sierpnia do połowy października, to trafimy na
winobranie. Tu urządzamy najlepsze degustacje wina, odwiedzamy winnice, w
których w tradycyjny sposób w glinianych kwewri wytwarza się “tetri” – białe
wino. Jest to najstarszy na świecie i nadal praktykowany sposób produkcji tego
trunku! Tradycje winiarskie Gruzji liczą 8 tys. lat! Więcej na ten temat w
artykule: <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/05/gruzja-ojczyzna-wina.html">Gruzja - ojczyzna wina</a>.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhfhxgpwaS-IELSrH_vF8QXjACPxoCcb1kOPWl7LU4qpPkPUW84Flx9fKF92FAjrYnlIKj22A8NBJ7ZI2OaW5HhZ8AACNbgRDeIdKlTktzmcmpX0stFDIf9pJDtMcLaMssCV93wlanhb1ti/s1600/gruzja_kachetia_winnice_wino_winobranie_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhfhxgpwaS-IELSrH_vF8QXjACPxoCcb1kOPWl7LU4qpPkPUW84Flx9fKF92FAjrYnlIKj22A8NBJ7ZI2OaW5HhZ8AACNbgRDeIdKlTktzmcmpX0stFDIf9pJDtMcLaMssCV93wlanhb1ti/s1600/gruzja_kachetia_winnice_wino_winobranie_krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Winobranie w Kachetii. W tle katedra Alawerdi</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Ale Kachetia to nie tylko wino.
Znajdziemy tu rewelacyjne zabytki, w tym znany zespół klasztorny Dawid Garedża
(przy granicy z Azerbejdżanem) oraz monumentalną katedrę Alawerdi (XI wiek).</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Z Tbilisi do Kazbegi, czyli droga przez góry</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Trasa wiedzie prosto na północ, w
stronę granicy z Rosją. Wycieczka do miejscowości Kazbegi (Stepancminda) i z
powrotem zajmuje jeden dzień.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Po drodze
podziwiamy górskie krajobrazy i oglądamy znamienite zabytki. To tu znajdują się
dwa obiekty pojawiające się najczęściej na pocztówkowych zdjęciach Gruzji.
Pierwszą jest położona nad zbiornikiem Żniwalskim twierdza Ananuri, drugim
wznosząca się u stóp góry Kazbek (5047 m n.p.m.), piękna cerkiew św. Trójcy
(Cminda Sameba). Jadąc tam przekraczamy Przełęcz Krzyżowa (2379 m n.p.m.) i mijamy
kurort narciarski Gudauri.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEje4AO38S2N1MFdvoZoELoGDkEN_hk-imH0POqN_3WMUuptRvPMBozc3Uj-IpRXRD3itTpl4wHbDDVgGo1Kd4kiImoFHDVpzf4_S2zlLqaGgZQgzGGX8eP2c-jnk7INnIBd4F9wJ3ACI2Z-/s1600/gruzja_ananuri_gruzinskadrogawojenna_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEje4AO38S2N1MFdvoZoELoGDkEN_hk-imH0POqN_3WMUuptRvPMBozc3Uj-IpRXRD3itTpl4wHbDDVgGo1Kd4kiImoFHDVpzf4_S2zlLqaGgZQgzGGX8eP2c-jnk7INnIBd4F9wJ3ACI2Z-/s1600/gruzja_ananuri_gruzinskadrogawojenna_krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Ananuri na <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2011/09/03/gruzinska-droga-wojenna/" target="_blank">Gruzińskiej Drodze Wojennej</a>, w drodze z Tbilisi do Kazbegi</td></tr>
</tbody></table>
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Przy okazji można zadać pytanie o
to, jaki jest najwyższy szczyt Europy. W Polsce dzieci wiedzą, że Mont Blanc
(4811 m). Ale sprawa jest dyskusyjna. Jeśli granica Europy przebiega szczytami
Kaukazu lub głównym pasmem wododziałowym, to wyższy jest nie tylko Elbrus
(5642), ale i Kazbek.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Batumi. Prawda o słynnym kurorcie</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Sława z okresu PRL-u działa do
dziś. Spora zasługa w tym prezydenta Saakaszwilego, który w czasie swoich
rządów nie tylko odbudował Batumi, ale również zadbał o promocję miasta. Do
Batumi warto pojechać na dzień lub dwa. Po to, żeby zwiedzić kilka znajdujących
się tam atrakcji i pospacerować nadmorskim bulwarem. Na dłuższy wypoczynek
kurort średnio się nadaje. Kamienista plaża, zmienna i deszczowa pogoda (również
latem) oraz brak hoteli-resortów. Więcej o tym tu: <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/05/batumi-pogoda-hotele-plaza-i-inne.html">Batumi. Pogada, plaża, hotele i inne atrakcje</a>.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhl2rkbnH9_CRbX2Q5jvwHvi-mul5zULT_eSieDlHsecGjobz2HX6cIJU5aPYVS_AZMbfkw05f9MKKMM1zWtR1JUBr4p6eEZeP_5QVarSQydyuS7avl3Y-oi4JI-Bf7Rm7pfhn-8lrfFZEB/s1600/gruzja+cminda+sameba+kazbegi+fot+krzysztof+matys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhl2rkbnH9_CRbX2Q5jvwHvi-mul5zULT_eSieDlHsecGjobz2HX6cIJU5aPYVS_AZMbfkw05f9MKKMM1zWtR1JUBr4p6eEZeP_5QVarSQydyuS7avl3Y-oi4JI-Bf7Rm7pfhn-8lrfFZEB/s1600/gruzja+cminda+sameba+kazbegi+fot+krzysztof+matys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Cminda Sameba, czternastowieczna cerkiew u stóp góry Kazbek</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Gori, to nie tylko Stalin!</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Miasto kojarzy się z postacią
krwawego dyktatora. Tu się urodził i chodził do szkoły. Zwiedzić można muzeum i
mały domek, w którym się wychował. Zainteresowani szczegółowe informacje znajdą
tu: <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2013/03/05/muzeum-stalina/" target="_blank">Gruzja i Stalin</a>. Ale obok Gori jest słynne skalne miasto <b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Upliscciche</b>. To miejsce na pewno warto
odwiedzić. Pięknie położone nad rzeką Mtkwari jest jednym ze świadectw
starożytnej historii tych ziem. </div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Kutaisi, drugie co do wielkości miasto Gruzji</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Nie ma tu jednak zbyt wielu
atrakcji. Zwiedzamy olbrzymią i malowniczą katedrę Bagrati (XI wiek) oraz
klasztor Gelati, gdzie rewelacyjnie zachowały się średniowieczne freski. Od
jakiegoś czasu można też zobaczyć dwa zespoły jaskiń: Sataplia i Prometeusza.
Ostatnio zyskało dzięki połączeniom jednej z tanich linii lotniczych. Więcej o tym w artykule: <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2013/12/02/kutaisi-nowe-centrum-gruzinskiej-turystyki/" target="_blank">Kutaisi, nowe centrum gruzińskiej turystyki</a>.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi18n-Y8gS-HWnf3O4GmFudJpHnLmxLmwBY-rkWphyq4Yx9LLTi0jBfnH2XklLL5cIXNASoaY1x4m8H0u_GSAgZ-k7Ly60OMq1_qYPCb_Irf8unLxvIXc85JSrNKptqEvNk1Pq9iaFwEnZI/s1600/gruzja+kaukaz+ta%25C5%2584ce+krzysztofmatys+travel.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi18n-Y8gS-HWnf3O4GmFudJpHnLmxLmwBY-rkWphyq4Yx9LLTi0jBfnH2XklLL5cIXNASoaY1x4m8H0u_GSAgZ-k7Ly60OMq1_qYPCb_Irf8unLxvIXc85JSrNKptqEvNk1Pq9iaFwEnZI/s1600/gruzja+kaukaz+ta%25C5%2584ce+krzysztofmatys+travel.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Gruzińskie tańce narodowe to wspaniałe widowisko</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Bordżomi (Borjomi)</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Wielką sławę zawdzięcza carskiej
Rosji. Na przełomie XIX i XX wieku znajdował się tu jeden z ważniejszych
kurortów, a rodzina Romanowów wybudowała pałac (zachował się do dziś). W
czasach ZSRR Borżomi stało się bardzo popularnym uzdrowiskiem. W niepodległej
Gruzji najpierw podupadło, a następnie (w epoce Saakaszwilego) poddano je
rewitalizacji. Pamiętam je sprzed lat. Przedstawiało opłakany widok. Dziś
okolice parku zdrojowego wyglądają coraz piękniej. Odrestaurowano część
zabytkowych willi, wzniesiono nowe budynki.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Przyjeżdżamy tu tylko po to, żeby
spróbować słynnej wody leczniczej. Zatrzymujemy się tu ledwie na chwilę,
specjalnie więc jechać nie ma co. O Bordżomi zahaczamy w drodze do Wardzi. Bywa
też, że nocujemy w pobliskim Bakuriani. To kurort górski, zimą żyjący z
turystyki narciarskiej. Zobacz: <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/12/narty-w-gruzji.html">Narty w Gruzji</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Wardzia</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Kolejne skalne miasto. Można
potraktować ją alternatywnie, jeśli nie ma w programie Uplisciche, to musi być
Wardzia. Miejsce jest ładne, a zwiedzaniu towarzyszą opowieści o historii
Gruzji z czasów największej świetności (królowa Tamar), ale niestety leży na
uboczu i nie da się jej zwiedzić „po drodze” lub przy okazji. Dołączenie Wardzi
do programu, to dodatkowy jeden dzień. Kwestia możliwości i wyboru, tego, co
uznamy za ciekawsze. Więcej na ten temat tu: <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/06/skalne-miasto-wardzia.html">Skalne miasto Wardzia</a>.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh6t4sAZ77x4uCivA6qMeFHjTaGUfUclMfjyoY7u9NbqhVCkqFK5Q-qKsnSFGmJinjaNsc_t53T9GBDj3OYHrhc7bbNVxyKucLSPA-B-ceC9jeL1qqPhmU1WzY6Yheib1SfPhpf8NWNKW98/s1600/gruzja+wardzia+krzysztofmatys+travel.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh6t4sAZ77x4uCivA6qMeFHjTaGUfUclMfjyoY7u9NbqhVCkqFK5Q-qKsnSFGmJinjaNsc_t53T9GBDj3OYHrhc7bbNVxyKucLSPA-B-ceC9jeL1qqPhmU1WzY6Yheib1SfPhpf8NWNKW98/s1600/gruzja+wardzia+krzysztofmatys+travel.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Autor w Wardzi</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Podsumowanie, czyli najważniejsze rady w skrócie</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Gruzja, mimo niewielkiej
powierzchni, ma tak wiele atrakcji, że spokojnie można spędzić tu kilka
tygodni. Najczęściej jednak nie mamy aż takiego komfortu. Siłą rzeczy
musimy dokonać selekcji. Dobrze skrojona wycieczka powinna zawierać najwyższe
partie gór (Swanetia i Kazbegi), centrum winiarskie (Kachetia, ale koniecznie z
tradycyjnymi winnicami i degustacją prawdziwego "tetri"!) oraz przekrój przez najważniejsze zabytki (starówka w
Tbilisi, Mchceta, Uplisciche, Kutaisi…). Nie może też zabraknąć czasu na
<b>delektowanie się miejscową kuchnią</b>. Bardzo ważne jest to, gdzie jemy. Zamiast
standardowych hotelowych posiłków polecam restauracje serwujące tradycyjną
kuchnię. Więcej na ten temat w artykule: <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2016/06/all-inclusive-w-gruzji.html">All inclusive w Gruzji</a>. Kraju tego doświadczymy w pełni, jeśli weźmiemy udział w <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2014/05/24/supra-zabawa-w-gruzinskim-stylu/" target="_blank">suprze</a>,
spróbujemy miejscowego wina oraz zatańczymy coś kaukaskiego.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Tekst: Krzysztof Matys</i><br />
<div style="text-align: right;">
<a href="http://krzysztofmatys.pl/111-magiczne-bezdroa-gruzji-9-dni/" target="_blank">Wycieczka do Gruzji </a><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><br /></i></div>
</div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-682753899071696872015-02-18T00:41:00.000-08:002015-02-18T00:44:04.160-08:00O Gruzji na targach we Wrocławiu<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->W ramach Festiwalu Podróżników na
Targach Turystycznych wystąpi Krzysztof Matys.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhGwThHsRdbWR9ITw3UJd-WuYefI0Qt4hyjuVINzgI5ZTObqyiOMpE-1uSPPjFsnY7Zh7UyVkyZ7-4mv_3NZuI1l1D3ZR6MuglM_fYggefeih0M7xX4-FfYqp53XR_smZUDoGNlkPZnjpFz/s1600/Krzysztof+Matys+zdj%C4%99cie+(2).jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhGwThHsRdbWR9ITw3UJd-WuYefI0Qt4hyjuVINzgI5ZTObqyiOMpE-1uSPPjFsnY7Zh7UyVkyZ7-4mv_3NZuI1l1D3ZR6MuglM_fYggefeih0M7xX4-FfYqp53XR_smZUDoGNlkPZnjpFz/s1600/Krzysztof+Matys+zdj%C4%99cie+(2).jpg" height="200" width="173" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Będzie opowiadał o
Gruzji i Armenii.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Czas i miejsce: piątek, 27 lutego o godz. 13:50. Sala
Cesarska w Hali Stulecia. Wstęp wolny.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Na spotkanie zapraszamy
miłośników podróży, dziennikarzy oraz przedstawicieli biur podróży, którzy
chcieliby poznać turystyczne możliwości Armenii i Gruzji. Dopełnieniem
opowieści będzie pokaz slajdów i prezentacja krótkiego filmu.<br />
<br />
Zobacz <a href="https://www.youtube.com/watch?v=OFkA-wDPynE" target="_blank">film z wycieczki do Gruzji</a>. </div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-86739733322596290082014-12-30T00:40:00.000-08:002016-12-01T02:45:27.346-08:00Narty w Gruzji<div style="text-align: justify;">
W grę wchodzą trzy kurorty:
<a href="http://krzysztofmatys.pl/3677-wyjazdy-na-narty-do-gruzji-oferta/" target="_blank">Gudauri</a>, Bakuriani i Mestia. Największą popularnością cieszy się Gudauri, swego
czasu mocno promowane przez prezydenta Saakaszwilego. Ma najlepsze warunki
narciarskie (najwyższy punkt trasy leży na wysokości 3250 m n.p.m.). W dalszej
kolejności jest Bakuriani, znane jeszcze z czasów ZSRR. Mestia, mimo
rewelacyjnych warunków zimowych, nie cieszy się aż takim powodzeniem Decyduje duża
odległość od stolicy i lotniska (400 km).<br />
<br />
Tu znajduje się <a href="http://krzysztofmatys.pl/3677-wyjazdy-na-narty-do-gruzji-oferta/" target="_blank">oferta wyjazdu na narty do Gruzji</a>. </div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Gudauri</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Znajduje się w odległości 120 km od
Tbilisi. Z lotniska mamy więc zaledwie 2 godziny transferu. Miejscowość leży na
wysokości 2 tys. m n.p.m. Ze względu na taką wysokość kurort ma dobre warunki
narciarskie od grudnia do kwietnia. Byłem tam kiedyś na początku maja i na
pobliskiej <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/05/przeecz-krzyzowa-dzwari.html">Przełęczy Krzyżowej</a> śniegu było jeszcze po pas. W sprzyjających
warunkach, na najwyżej położonych odcinkach tras, jeździć można jeszcze w
drugiej połowie maja.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhplSlxbcyW-md4vFsnki46tycgT4rZtE3615wY82Psho8oSnhhxqnLITwnJX3cvtfwtAvF6P9RjEABcVBZ7P-1vU7KCPsq1ZhXxxxwhWLh9zniNne7mR5IZcVVzOlD3w70fx_K4jWXg751/s1600/gruzja_gudauri_marcopolo.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhplSlxbcyW-md4vFsnki46tycgT4rZtE3615wY82Psho8oSnhhxqnLITwnJX3cvtfwtAvF6P9RjEABcVBZ7P-1vU7KCPsq1ZhXxxxwhWLh9zniNne7mR5IZcVVzOlD3w70fx_K4jWXg751/s1600/gruzja_gudauri_marcopolo.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Hotel Marco Polo w Gudauri</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W ostatnich latach powstały
całkiem dobre hotele. Jednym z bardziej popularnych jest 4-gwiazdkowy Marco Polo
(zobacz <a href="http://marcopolo.ge/en/info/video/" target="_blank">film</a> z hotelu i okolicznych tras narciarskich). Ale uwaga, w szczycie
sezonu mogą być kłopoty ze znalezieniem wolnych pokoi. Gudauri cieszy się dużym
powodzeniem, a miejsc noclegowych nie jest zbyt wiele. Więc, szczególnie dla
grup, rezerwacje należy robić z wyprzedzeniem.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Całkowita długość tras zjazdowych
to ponad 57 km, a średnia pokrywa śnieżna — 2,5 m. Najniższy punkt trasy
narciarskiej leży na wysokości 2050 m, najwyższy aż 3250 m n.p.m.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Nowoczesne wyciągi wykonane zostały
przez austriacko-szwajcarską firmę Doppelmayer.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Ceny skipassów w sezonie
2014/2015:</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
1 dzień: 30 GEL; 3 dni: 84 GEL; 6
dni: 160 GEL. (1 GEL = 2 PLN).</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiSiifknT7AknTTgkeUXHIMXoZLbWTSyFsTmt62s1PGbxJfNz87RFSVcmsGUKlTWAzAUDcgD2q00YzC-EOYQvtgfEsBM31Z45W_Yr2wXBspmlOuPs8EPx5SfDjKT5S3SoJ7vjZAvk3ZjAJU/s1600/gruzja_gudauri_mapa_tras_narciarskich.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiSiifknT7AknTTgkeUXHIMXoZLbWTSyFsTmt62s1PGbxJfNz87RFSVcmsGUKlTWAzAUDcgD2q00YzC-EOYQvtgfEsBM31Z45W_Yr2wXBspmlOuPs8EPx5SfDjKT5S3SoJ7vjZAvk3ZjAJU/s1600/gruzja_gudauri_mapa_tras_narciarskich.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Trasy narciarskie w Gudauri</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W Gudauri jest specjalny stok dla
amatorów jazdy ekstremalnej, tzw. free-ride, a poszukiwacze jeszcze
mocniejszych wrażeń mają możliwość uprawiania narciarstwa z helikoptera (heliskiing,
zobacz <a href="https://www.youtube.com/watch?v=nWYeTPW6rRY" target="_blank">film</a>).</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjPxOHcb4k3G8T-JrNhrEIG9vFKGJAMDRlBjFI2Tt3Pghc11p1537I0HdG48MEba92Pe-tEcr0mVWzuCcfAfeQcoQgzITUAWP3_anr7y0GJX5l6E-dRzD6XMDp-o1y5S4NFhHrJKGgYy_bG/s1600/gruzja_gudauri_cennik_ski_pass_+2014_2015.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjPxOHcb4k3G8T-JrNhrEIG9vFKGJAMDRlBjFI2Tt3Pghc11p1537I0HdG48MEba92Pe-tEcr0mVWzuCcfAfeQcoQgzITUAWP3_anr7y0GJX5l6E-dRzD6XMDp-o1y5S4NFhHrJKGgYy_bG/s1600/gruzja_gudauri_cennik_ski_pass_+2014_2015.jpg" width="243" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Cennik w sezonie 2014/2015</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Przesadą oczywiście byłoby
twierdzenie, że jest to najlepszy kurort narciarski na świcie, ale na pewno stanowi
ciekawą alternatywą dla osób znudzonych Alpami. Polecany narciarzom szukającym
nowych wrażeń. A już na pewno komuś, kto chciałby połączyć zimowe szaleństwo ze
zwiedzaniem czy atrakcjami typu kuchnia i wino. Jeden dzień wycieczki poświęcić
można na Tbilisi i okolice (piękne zabytki i dobre restauracje), a drugi na
Kachetię – centrum gruzińskiego winiarstwa. Zobacz przykładowy program: <a href="http://krzysztofmatys.pl/733-zima-w-gruzji/" target="_blank">Zima w Gruzji</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Bakuriani</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Kurort położony jest na wysokości
1700 m n.p.m., w masywie Małego Kaukazu, w odległości 190 km od Tbilisi.
Niedaleko stąd do znanego ze słynnej wody leczniczej uzdrowiska Bordżomi i
popularnego wśród turystów zabytku, skalnego miasta <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/06/skalne-miasto-wardzia.html">Wardzia</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Dla narciarzy przygotowanych jest
16 stoków o różnych stopniach trudności. Największą popularnością cieszy się
góra Kochtagora. Ze szczytu można zjechać trzema różnymi trasami. Na szczyt
prowadzi kolejka linowa oraz dwa wyciągi. Popularny jest też stok Didveli.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Sezon narciarski trwa od
listopada do marca. Średnia pokrywa śnieżna — 0,6 m. Najdłuższa trasa liczy 5
km długości. Najwyższy punkt: 2850 m n.p.m.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggzLcxD5swz37Jf7X0sb0dHVe2zNf7ECNfwqqL_XBu0sf52yJPqYxPn3ZBJ96vQWbmcLVQD7RWIPWirkmlwNVMtU4zLVkJS3oy3NTrES7goGNgDmNA0z0d1xbvhhZAAemKE1o2Nh1eIyWK/s1600/bakuriani+gruzja+mapa.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggzLcxD5swz37Jf7X0sb0dHVe2zNf7ECNfwqqL_XBu0sf52yJPqYxPn3ZBJ96vQWbmcLVQD7RWIPWirkmlwNVMtU4zLVkJS3oy3NTrES7goGNgDmNA0z0d1xbvhhZAAemKE1o2Nh1eIyWK/s1600/bakuriani+gruzja+mapa.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Plan Bakuriani</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W zimie jest tu wielu turystów z
sąsiedniego Azerbejdżanu. W Bakuriani funkcjonuje sporo 3-gwiazdkowych hoteli o
przyzwoitym standardzie. Znajdziemy też 4-gwiazdkowe obiekty z basenami i
sauną.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Bakuriani powoli wraca do czasów
swojej największej świetności. Kiedyś było jednym z głównych ośrodków sportów
zimowych całego ZSRR. Ćwiczono tu narciarstwo biegowe, skoki i saneczkarstwo.
Dziś popularne są również skutery śnieżne.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Mestia</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Pomijana w popularnych
artykułach. Najczęściej pisze się o Gudauri i Bakuriani. Niesłusznie. Mestia jest
stolicą <a href="http://krzysztofmatys.pl/564-swanetia/" target="_blank">Swanetii</a>, a to pasmo Wielkiego Kaukazu i obszar najwyższych gór w
Gruzji. Warunki do narciarstwa wręcz idealne. Problemem jest oddalenie od
Tbilisi (cały dzień jazdy miejscami przez kręte górskie drogi), ale
rozwiązaniem może być lotnisko w <a href="http://krzysztofmatys.blog.onet.pl/2013/12/02/kutaisi-nowe-centrum-gruzinskiej-turystyki/" target="_blank">Kutaisi</a> lub Batumi. Z Kutaisi do Mestii jest
około 4 godzin drogi. Mestia ma też swoje nieduże lotnisko, ale ze względu na
kapryśną pogodę loty często są odwoływane.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgFyzv4ya8fbYZOAq1DWU3-KikoS4q9VKOBOz2pTO4X8sZTjyTIS-3qe0xtZoX6n_p8k-vALxI9bG6r65WYJUm2Tm5Lax6ZEvRmhuDCXFsw1ENxeGiePsGKerytmp3QV_sBVA-NZ8fPsRa6/s1600/gruzja_mestia_zima_swanetia.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgFyzv4ya8fbYZOAq1DWU3-KikoS4q9VKOBOz2pTO4X8sZTjyTIS-3qe0xtZoX6n_p8k-vALxI9bG6r65WYJUm2Tm5Lax6ZEvRmhuDCXFsw1ENxeGiePsGKerytmp3QV_sBVA-NZ8fPsRa6/s1600/gruzja_mestia_zima_swanetia.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Mestia zimą</td></tr>
</tbody></table>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Być może dlatego właśnie przemysł
narciarski nie rozwinął się w Swanetii jeszcze zbyt mocno. Do tej pory
utworzono trzy trasy narciarskie:</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<ul style="margin-top: 0cm;" type="disc">
<li class="MsoNormal" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify;">Czerwona
dla profesjonalnych narciarzy, o długości 2600 metrów;</li>
<li class="MsoNormal" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify;">Niebieska
przeznaczona dla mniej doświadczonych narciarzy:<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>2670 metrów długości;</li>
<li class="MsoNormal" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify;">300-metrowa
trasa dla początkujących. </li>
</ul>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="mso-spacerun: yes;"></span>Wyciąg narciarski o długości 1400 metrów
zbudowała znana na całym świecie francuska firma Leitner-Poma Inc. Zaczyna się
na wysokości 1800 metrów i dociera do punktu położonego 2350 m n.p.m.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Swanetia bardziej znana jest
turystom z letnich <a href="http://krzysztofmatys.pl/111-magiczne-bezdroa-gruzji-9-dni/" target="_blank">wycieczek do Gruzji</a>. Przyjeżdża się tu, żeby zobaczyć piękne góry i
słynne wieże z kamienia. Ale na pewno warto zajrzeć tu również zimą.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Narciarska Gruzja zyskuje na
popularności. Ułatwieniem są bezpośrednie połączenia lotnicze z Warszawy do
Tbilisi. W sezonie zimowym bilety są trochę tańsze i chyba warto skorzystać.
Moim zdaniem, najciekawszą opcją jest połączenie wyjazdu na narty z dniem czy
dwoma poświęconym innym atrakcjom. Przy okazji nart warto zwiedzić chociaż
Tbilisi i okolice. Koniecznie trzeba też spróbować miejscowej kuchni i wina. I
tu uwaga, hotele nam tego nie dadzą. Hotelowe serwują menu europejskie, czyli
nijakie, a dokładniej, takie jak wszędzie. Nic szczególnego. Trzeba więc zjeść
kilka kolacji w tradycyjnej restauracji, napić się <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/05/gruzja-ojczyzna-wina.html">wina z dzbana</a>, a nie z
butelki i zatańczyć do gruzińskiej muzyki. Gorąco polecam!</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i>Krzysztof Matys</i><br />
<br />
<a href="http://krzysztofmatys.pl/3677-wyjazdy-na-narty-do-gruzji-oferta/" target="_blank">Oferta wyjazdu na narty do Gruzji</a><br />
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-65248303763995973692014-07-05T02:16:00.000-07:002018-04-19T07:20:50.401-07:00Gruzińska kuchnia<div style="text-align: justify;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--></div>
<div style="text-align: justify;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:HyphenationZone>21</w:HyphenationZone>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>PL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standardowy;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";}
</style>
<![endif]-->
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Jak opisać coś, czym jestem
absolutnie zauroczony?! Nie będę próbował silić się na obiektywizm. Od pierwszej
wizyty w Gruzji jestem pod olbrzymim wrażeniem tamtejszych potraw. Przez
ostatnie lata po prostu jeżdżę i jem. Po powrocie do Polski brakuje mi
gruzińskich dań. A jak zbieram się na kolejną wycieczkę, to cieszę się na samą
zapowiedź kulinarnych doznań.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhkgzMAAPmW9A5RAK8joUcVtX9KaoRab78usARDQBV4iuvzX3ZtQXfmoR1orjA-0NNUg-jw0nl9VIC0fMWuwfOG5COi5uEChsHH0UmxzuK6AJMwDI20HpUwh6WQ4E8YEqUzETEcl_nkT7rw/s1600/gruzja+chinkali+supra+krzysztof+matys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhkgzMAAPmW9A5RAK8joUcVtX9KaoRab78usARDQBV4iuvzX3ZtQXfmoR1orjA-0NNUg-jw0nl9VIC0fMWuwfOG5COi5uEChsHH0UmxzuK6AJMwDI20HpUwh6WQ4E8YEqUzETEcl_nkT7rw/s1600/gruzja+chinkali+supra+krzysztof+matys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Autor bloga cieszący się smakiem <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2014/08/05/pierogi-w-roznych-kuchniach-swiata/" target="_blank">chinkali</a></td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Uważam gruzińską kuchnię za jedną
z najlepszych na świecie. O jej atrakcyjności decyduje kilka czynników. Po
pierwsze naturalne, w pełni ekologiczne produkty. Przemysłowe i chemiczne rolnictwo
jeszcze tu nie dotarło. Chleb robi się z innej mąki niż w Polsce, ser z innego
mleka, a do sałatki kroi prawdziwe pomidory. Po drugie, istotny jest fakt, że
wszystko musi być świeże, w całości przygotowane tuż przed podaniem. Żadne
półprodukty czy mrożonki nie wchodzą w grę. Efekt może być oczywiście taki, że
w restauracjach długo poczekamy na posiłek, ale za to, to co nam podadzą będzie
pierwsza klasa. No i rzecz ostatnia, ale być może najważniejsza, kultura stołu.
Nie może być szybko, na łapu-capu i byle jak. Je się w Gruzji tak, jak się
pije. Z szacunkiem dla darów nieba. I z przekonaniem, że należy użyć ich we
właściwy sposób i we właściwym celu. Na chwałę dnia, który właśnie trwa. Z
radości, że ludzie spotykają się, rozmawiają i mogą zasiąść przy jednym stole.<br />
<br />
<i>Zobacz nasz<a href="https://www.youtube.com/watch?v=OFkA-wDPynE" target="_blank"><b> film z Gruzji</b></a>. </i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Znaczenie ma też słynna <b style="mso-bidi-font-weight: normal;">gruzińska gościnność</b>. Dla człowieka
Zachodu wydać się może szaloną. Nie uznaje kompromisów. Gość to świętość. Na
stół trzeba podać to, co najlepsze.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXngR_AVWCyqrs0h4OSNa2a4ri78A_3ImDMa5kknRmt1_OzZ_yWw7UJy4dWvPQ01Ay6wd4kZXOwME84u9orq630fisARbpwjxuJ0nwmpDhIy9jibrNjpLDsFMVah0PmdrU2q01e41HnluK/s1600/gruzja+tkemali+wino+tetri+fot+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXngR_AVWCyqrs0h4OSNa2a4ri78A_3ImDMa5kknRmt1_OzZ_yWw7UJy4dWvPQ01Ay6wd4kZXOwME84u9orq630fisARbpwjxuJ0nwmpDhIy9jibrNjpLDsFMVah0PmdrU2q01e41HnluK/s1600/gruzja+tkemali+wino+tetri+fot+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Do szaszłyków serwuje się sos ze śliwek "tkemali". W dzbanie białe wino <a href="https://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/05/gruzja-ojczyzna-wina.html" target="_blank">"tetri"</a>.</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Dziś, po kilku latach
turystycznego boomu można powiedzieć, że Gruzini już trochę się do nas
przyzwyczaili. Ale jeszcze parę lat wstecz zdarzały się zaskakujące sytuacje.
Miejscowi na siłę chcieli nas gościć. Wręcz żądali żebyśmy zostali z nimi.
Nieważny program wycieczki, trasa i samolot. Mieli własne wartości i nie
rozumieli naszych. Dla nich oczywistym było, że się przyłączymy. <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2014/05/24/supra-zabawa-w-gruzinskim-stylu/" target="_blank">Supra</a>, czyli
<a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/05/gruzja-ojczyzna-wina.html" target="_blank">wino</a>, jedzenie i towarzystwo zacnych ludzi ważniejsze niż zabytki i zwiedzanie.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Tak więc gruzińska kuchnia to coś
więcej niż jedzenie. To obyczaj. To świętość supry, wina i gościnności. Jeśli
będziemy umieli spojrzeć na to w ten sposób, dotkniemy prawdziwej Gruzji.
Kraju, który pod tym względem nie ma sobie równych.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
………………</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Dawno już chciałem o tym napisać,
ale chyba brakowało mi odwagi. Bo przecież, co można powiedzieć nowego i
oryginalnego? Wydaje się, że o gruzińskiej kuchni napisano już wszystko. Były
słowa zachwytu (np. Marcin Meller) i dokładne przepisy (np. Katarzyna
Pakosińska).</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEicNPtM1YOq1jnvvW8pv6lb9kwzVfgjDd-LofzZ7UelrbkvS55TcsqIugvwNk3mu35jM4Uidwvy0kcaqJDvqsKu_N5P3YQ283SVtqcy_gGgmosxOXraJmZBfZNfHfZawPY8YydzhZK1Z-E7/s1600/gruzja+chaczapuri+fot+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEicNPtM1YOq1jnvvW8pv6lb9kwzVfgjDd-LofzZ7UelrbkvS55TcsqIugvwNk3mu35jM4Uidwvy0kcaqJDvqsKu_N5P3YQ283SVtqcy_gGgmosxOXraJmZBfZNfHfZawPY8YydzhZK1Z-E7/s1600/gruzja+chaczapuri+fot+krzysztofmatys.jpg" width="288" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">W restauracjach znajdziemy duży wybór chaczapuri</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W internecie bez trudu znajdziemy
podpowiedzi jak przygotować takie lub inne danie. Jedyny problem może być z
dostępem niezbędnych produktów. I tak, np. do chaczapuri (najbardziej znana gruzińska
przekąska) potrzebny jest specjalny ser. Nie może być to twardy, żółty. Twaróg
też się nie nada. Jeśli już to pasuje coś, co na podlaskiej wsi nazywa się
„serem w połowie drogi”. Coś pośredniego, najwłaściwszy będzie chyba <b>ser
koryciński</b>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Przygotowując się do kucharzenia
w gruzińskim stylu należy zaopatrzyć się w dużą ilość świeżych ziół. Z kolendrą
na czele. Turyści odwiedzający Południowy Kaukaz żartują, że kolendrę dodaje
się tu nawet do lodów.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
No właśnie, zioła. W Gruzji i w
Armenii jada się je w naprawdę dużych ilościach. Na stole lądują całe półmiski
wypełnione łodygami estragonu, kopru, bazylii, kolendry, pietruszki, szczypiorku…</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Moje ulubione dania? Jest ich
trochę.<br />
<br />
<b>Czakapuli</b> - rewelacyjna zupa z baraniny i estragonu. Jeśli ktoś zapomni tę trudną nazwę, to może uda mu się złożyć zamówienie używając określenia opisowego - "zielona zupa", bo tak w rzeczywistości wygląda. Często udekorowana pestkami granatu.<br />
<br />
<b>Adżapsandal</b> - potrawka z warzyw z mocnym bakłażanowym akcentem. Pyszne! Ale uwaga, jak to w Gruzji, potrawa o tej samej nazwie, w różnych regionach kraju, wygląda odmiennie. W jednym miejscu dostaniecie adżapsandal na zimno (Kachetia), w innym (Kartlia) będzie to danie na gorąco. </div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Lobiani</b> – placek przypominający chaczapuri, tyle że zamiast sera
jest farsz z czerwonej fasoli. A jeśli zamówimy lobio, to podadzą nam gęstą
zupę fasolową w glinianym garnuszku. Bywa, że za przykrywkę robi okrągły,
kukurydziany chlebek. Bardzo to wszystko smaczne.<br />
<br />
<b>Kalmakhi brotseulshi</b> (კალმახი ბროწეულში) - pod tą złożoną nazwą kryje się absolutnie genialna potrawa, pstrąg w sosie z granatów. Rewelacja!<br />
<br />
<b>Charczo</b> - gulaszowa zupa. Gęsta, pomidorowo-paprykowa. Gruziński klasyk. Może być na różnym mięsie, ale przynajmniej dla mnie charczo, to wołowina! Uwaga, w Megrelii (Zugdudi i okolice) charczo wygląda i smakuje zupełnie inaczej: to kawałki wołowiny w gęstym i bardzo pikantnym sosie z orzechów włoskich. Orzechy te są ważnym składnikiem gruzińskiej kuchni, występują w wielu potrawach, ale w Megrelii zajmują miejsce szczególne.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Badridżani</b> – rewelacyjna przekąska. Na zimno. Często ląduje na stole
na samym początku uczty, obok pysznego chleba (puri), sera, ogórków i
pomidorów. Badridżani to pieczone bakłażany nadziewane pastą z orzechów
włoskich. Udekorowane czerwonymi ziarnami granatów.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Kubdari</b> – regionalna, swańska potrawa, placek z nadzieniem mięsnym.
Dobrze przyprawione, </div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJ3ebhsdxuE3CMoBb2i7tyHR3IHT6KlgyEmSRgK6TYtqEQIcJ_HNJ3sIXsvKJGhtn2E5zWmZ5ym-vioiv_Fhlnlz8VtHaTvGWW3DCB5qRJ25yuGpINzulEHwrThMWpSDNhZJcyfswK_EdD/s1600/gruzja+badridzani+fot+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJ3ebhsdxuE3CMoBb2i7tyHR3IHT6KlgyEmSRgK6TYtqEQIcJ_HNJ3sIXsvKJGhtn2E5zWmZ5ym-vioiv_Fhlnlz8VtHaTvGWW3DCB5qRJ25yuGpINzulEHwrThMWpSDNhZJcyfswK_EdD/s1600/gruzja+badridzani+fot+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Badridżani</td></tr>
</tbody></table>
pieczone na naszych oczach, na gorącym blacie kuchni
opalanej drewnem. Kiedyś, w innym regionie Gruzji jadłem kubdari z prodiża. W
porównaniu z tym ze <a href="http://krzysztofmatys.pl/564-swanetia/" target="_blank">Swanetii</a> nie miało żadnych szans.<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Chinkali</b> – chyba najsłynniejsza potrawa Gruzji. Wręcz legendarna,
ciesząca się dużą sławą wśród </div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
turystów. Pierożki w formie sakiewek. W środku
jest farsz mięsny zanurzony w pysznym rosole. Trzeba umieć je jeść. Sztućce
zabronione! Bierzemy do ręki, nadgryzamy jeden rąbek i wysączamy rosół. Sztuką
jest jedzenie chinkali tak by nie zabrudzić talerza. Chodzi o to, żeby nie
uciekła nawet kropelka. Dlatego bardzo często, w gruzińskich restauracjach
przed podaniem chinkali kelnerzy zmieniają talerze. Sztuką jest też ich
przygotowanie. Kto widział z jaką prędkością Gruzinki lepią te pierogi, ten wie
o co chodzi. Ściśle ustalona jest nawet ilość zakładek. Musi być siedemnaście.
Jest to jedna z kluczowych czynności według której młoda żona oceniana jest
przez teściową. Zobacz więcej: <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2014/08/05/pierogi-w-roznych-kuchniach-swiata/" target="_blank">Pierogi w różnych kuchniach świata</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Tkemali</b> – nawet gdyby mi nie smakowało i tak trzeba by o nim
wspomnieć. Kwaśny sos ze śliwek. Zielonych, czerwonych lub żółtych. Z dodatkiem
ziół i przypraw. Polewa się nim szaszłyki, wszelakie mięsa. W każdym gruzińskim
domu przygotowują spory zapas na zimę. Tkemali nazywamy „trzecią krwią
Gruzina”. Drugą jest oczywiście wino.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgWvIjmaMjsN2tcJKb-YudChLRMMjCydrYqAyZm_cY3fN5Q4pWPj6wDx8Sf2r7kfeKBImY0L92FBkku5TuQuomT00LMs69IAggxzycB4tQwDWWA-RF_6lQTgj2hzvuh0HZhF4hQVkeb7RDW/s1600/adzarskie+chaczapuri+fot+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgWvIjmaMjsN2tcJKb-YudChLRMMjCydrYqAyZm_cY3fN5Q4pWPj6wDx8Sf2r7kfeKBImY0L92FBkku5TuQuomT00LMs69IAggxzycB4tQwDWWA-RF_6lQTgj2hzvuh0HZhF4hQVkeb7RDW/s1600/adzarskie+chaczapuri+fot+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Adżarskie chaczapuri - wyjątkowe, bo z jajkiem</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Dżondżoli</b> – marynowane kwiatostany kłokoczki kolchidzkiej. Pyszne i
jakże oryginalne! Gruzini nie są może takimi mistrzami kiszenia jak Ormianie (w
Armenii kisi się niemal wszystko, nawet grzebienie kogutów!) ale jedną rzecz
mają rewelacyjną – właśnie dżondżoli. Spróbujcie koniecznie!</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Smacznego! I zapraszam do Gruzji.
Naprawdę warto!</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Zobacz też artykuł: <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2014/05/24/supra-zabawa-w-gruzinskim-stylu/" target="_blank">Supra - zabawa w gruzińskim stylu</a>. </div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Tekst i zdjęcia: Krzysztof Matys</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<a href="http://krzysztofmatys.pl/111-magiczne-bezdroa-gruzji-9-dni/">Wycieczki do Gruzji</a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-5682428916003192452014-06-30T23:43:00.000-07:002018-04-19T07:22:31.167-07:00Swanetia: Mestia i Uszguli<div style="text-align: justify;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->Mam wrażenie, że zbyt łatwo
niektórzy podróżnicy przypisują Swanetii miano „najpiękniejszego” i
„najbardziej malowniczego” regionu Gruzji. Zapewne dlatego, że nie widzieli
<a href="http://krzysztofmatys.pl/971-tuszetia-gory-i-wieze-z-kamienia/" target="_blank">Tuszetii</a> i <a href="http://krzysztofmatys.pl/2039-chewsuretia-miedzy-gruzja-a-czeczenia/" target="_blank">Chewsuretii</a>. Ale tam dotrzeć jest trudniej i baza turystyczna
słabsza. A poza tym nie wybuchła jeszcze moda. A na Swanetię już tak. I to
kilka lat temu. Zrobiła się popularna. Część osób po dotarciu do Mestii jest
zaskoczona, że tylu tam turystów. Albo mają nawet pretensje, że w Uszguli jest
coś więcej poza dziewiczą przyrodą i wieżami z kamienia.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgxTCf_zKdJtfR2OgBX-kbcmrZjjDSwPjj9FNh-euBndebnvYqg0dU6WrQAp5-eoTgeEyG-HT_pDYZruUuEklk_z2oPex-f3oWSSzEAIi2pwmCB96GuCYOFwg6t0zfYHyMkVc3QiYguE62A/s1600/gruzja+swaneckie+wieze+fot+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgxTCf_zKdJtfR2OgBX-kbcmrZjjDSwPjj9FNh-euBndebnvYqg0dU6WrQAp5-eoTgeEyG-HT_pDYZruUuEklk_z2oPex-f3oWSSzEAIi2pwmCB96GuCYOFwg6t0zfYHyMkVc3QiYguE62A/s1600/gruzja+swaneckie+wieze+fot+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Słynne wieże obronne w Uszguli</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Swanetia oczywiście jest piękna.
Zasłużenie przyciąga uwagę podróżników. Warto się tam wybrać. Na szybką,
dwudniową wycieczkę, żeby zobaczyć najwyższe gruzińskie szczyty i słynne
średniowieczne baszty obronne. Albo na dłuższy trekking czy rajd rowerowy.
Więcej na ten temat znajdziecie w artykule <a href="http://krzysztofmatys.pl/564-swanetia/" target="_blank">„Swanetia”</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Mestia</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Stolica regionu. Małe, cudownie
położone miasteczko. Wśród pięknych gór, w cieniu słynnej <b>Uszby</b> (4710 m
n.p.m.). Bogato ozdobiona kamiennymi wieżami - najstarsze z nich pochodzą
sprzed niemal tysiąca lat! Są częścią gospodarstw domowych, elementem zabudowy.
Żywym muzeum.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Najeżone basztami osady stanowiły
trudne do zdobycia twierdze. Broniły niezależności regionu. Służyły też jako
schronienie w trakcie ciągnących się latami walk rodowych. Jeszcze 100 lat temu
w Swanetii żywym był obyczaj <i style="mso-bidi-font-style: normal;">licwri</i>,
czyli wendetty.<br />
<div style="text-align: right;">
<i>Zobacz nasz<a href="https://www.youtube.com/watch?v=OFkA-wDPynE" target="_blank"><b> film z Gruzji</b></a>.</i> </div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjo_K15AE9-_OjpTYxplWMN3zb740itGP3e9kZTDfJq5HcdOleVtYxq06Zpc6h5XoRaieLTIRh_jg8O4Ubw91Su7_uqAk1G8gcIW70lYzCYbgBeq10SYCHLvRcZ7zfhIpmk2WEIVoHeG470/s1600/swanetia+mestia+fot+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjo_K15AE9-_OjpTYxplWMN3zb740itGP3e9kZTDfJq5HcdOleVtYxq06Zpc6h5XoRaieLTIRh_jg8O4Ubw91Su7_uqAk1G8gcIW70lYzCYbgBeq10SYCHLvRcZ7zfhIpmk2WEIVoHeG470/s1600/swanetia+mestia+fot+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Mestia</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
O Uszbie tak pisał Aleksander
Kuzniecow:</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Jej widok zadziwia, oszołamia, przeraża i zachwyca. Ponad dwa kilometry
pionowych niedostępnych skał z różowych granitów i gnejsów! Ponad dwa kilometry
urwiska nad zielonym kobiercem łąk i nad skrzącymi się lodowcami! Spróbujcie
sobie to wyobrazić. Ale nie, nie potraficie, jeżeli nie widzieliście Uszby.</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Dojechać tu łatwo. Z <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2013/12/02/kutaisi-nowe-centrum-gruzinskiej-turystyki/" target="_blank">Kutaisi</a> i
Zugdidi prowadzi asfaltowa droga. W Mestii jest też niewielkie lotnisko. (ale
uwaga – ze względu na zmienną pogodę loty często są odwoływane). Zbudowano kilka
dobrych hoteli. Poza tym pensjonaty i kwatery prywatne o różnym standardzie.
Mestia funkcjonuje jako baza wypadowa. Stąd ruszamy w inne regiony Swanetii.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgO87FBSrOHYQfSSXqseKqVIpdde1nAWaUow-ytkYMEXbvbadWsGrJvV_7Vzmv6w9WFC_NuQ_jW-kY1zni2qnW91lZpQJXqmwSi49VngZYgISR5U8avmEnGxGTxGdOycOEm2J4_WyWMPI2H/s1600/mestia+gruzja+swanetia+fot+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgO87FBSrOHYQfSSXqseKqVIpdde1nAWaUow-ytkYMEXbvbadWsGrJvV_7Vzmv6w9WFC_NuQ_jW-kY1zni2qnW91lZpQJXqmwSi49VngZYgISR5U8avmEnGxGTxGdOycOEm2J4_WyWMPI2H/s1600/mestia+gruzja+swanetia+fot+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Poranek w Mestii</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Uszguli</b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Szczyci się tytułem najwyżej
położonej europejskiej wsi, 2200 m n.p.m. (O tym czy można uznać terytorium
Gruzji za część kontynentu europejskiego piszemy w osobnym <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/05/gdzie-lezy-gruzja-w-europie-czy-w-azji.html" target="_blank">artykule</a>).</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W zasięgu 3 godzin jazdy z
Mestii. Niezbędny jest samochód z napędem na dwie osie. Królują tu terenowe
minivany Mitsubishi Delica. Ściągane prosto z Japonii, z kierownicą z prawej
strony. Już ta droga jest niesamowita. Piękne krajobrazy. Kilka razy
zatrzymujemy się by uchwycić je na fotografiach. Mijamy idących pieszo podróżników
i wycieczki rowerowe.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Kilka lat temu pojawił się tu
ruch turystyczny. W porze obiadu w Uszguli jest sporo turystów. Odwiedzają
niewielkie, ale niesamowite muzeum. Ulokowane w zabytkowej wieży eksponuje
tysiącletnie ikony. Fotografują lodowce i kamienne, tradycyjne budynki.
Następnie siadają w jednej z knajpek do typowego swańskiego posiłku. To <a href="http://krzysztofmatys.pl/564-swanetia/" target="_blank">kubdari</a>,
czyli placek z mięsnym nadzieniem. Świeżutki, przyrządzony na naszych oczach.
Upieczony na blacie tradycyjnego pieca. Żadne półprodukty, mrożonki i
odgrzewanie nie wchodzi w grę. Dlatego smak jest absolutnie wyjątkowy. Dla
podtrzymania obyczaju zapijamy porządnej klasy czaczą. Turyści kupują jeszcze
sól swańską – miejscową przyprawę do mięs.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVbheAzdLDqqRwWSkpWgdOhtJhwg2poqd2khnGFRj4s7KpdCCKlriCzp1scWLk55pQtaAYOWr49W7hTpNHeqWLjDA_8wkwZfz5MxB25U0Tk8EaC84yeNGMOmck1hK7juUPsmxeQrOGIwJE/s1600/swanetia+uszguli+fot+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVbheAzdLDqqRwWSkpWgdOhtJhwg2poqd2khnGFRj4s7KpdCCKlriCzp1scWLk55pQtaAYOWr49W7hTpNHeqWLjDA_8wkwZfz5MxB25U0Tk8EaC84yeNGMOmck1hK7juUPsmxeQrOGIwJE/s1600/swanetia+uszguli+fot+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Uszguli. W tle Szchara</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Uroku Mestii dodaje słynna Uszba.
Za to nad Uszguli wznosi się <b>Szchara</b>, najwyższa góra Gruzji (5068 m n.p.m.). Latem
to piękny widok. Zielone, ukwiecone łąki, a nad nimi biała czapa Szchary. W
jednym kadrze da się jeszcze zmieścić kamienne wieże. Cudnie. Dla tych widoków
tu przyjeżdżamy.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Tylko część wycieczek
organizowanych przez biura podróży ma w programie Swanetię. Dlaczego? Leży z
dala od popularnych tras. Dwa dni zajmuje dojazd i powrót. Lepsze hotele trzeba
rezerwować z dużym wyprzedzeniem i jest trochę drożej.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
A co ma zrobić ktoś, kto już
widział Swanetię? Powinien wybrać się do Tuszetii lub Chewsuretii. Góry równie
piękne, tylko turystów mniej.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Tekst i zdjęcia: Krzysztof Matys</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Wycieczka: <a href="http://krzysztofmatys.pl/111-magiczne-bezdroa-gruzji-9-dni/" target="_blank">Gruzja ze Swanetią.</a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Zobacz artykuł: <a href="http://krzysztofmatys.pl/2039-chewsuretia-miedzy-gruzja-a-czeczenia/" target="_blank">"Chewsuretia - między Gruzją a Czeczenią".</a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-67924248451794115712014-06-25T10:14:00.001-07:002018-04-19T07:24:27.315-07:00Skalne miasto Wardzia<div style="text-align: justify;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->Dwie godziny jazdy z Bordżomi.
Piękne, górskie krajobrazy. Kręta droga wzdłuż rzeki Mtkwari. Bardzo
malowniczo. To pasmo Małego Kaukazu. Blisko granicy z Armenią i z Turcją.
Południowa część Gruzji.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-TBXuO1Z1ED3kOMNE3-pXOZO2cfyJ_CMh0g5pU6cbBoCDI_OSZvP-RuRPAPah1q9J_ehkm3AuaRfbcAupspNysOefduQVyQy_f4XXjIE5gF1exvg-x_ZP6RMH4Pav8E4AzvKQYJGV2amE/s1600/gruzja_chertwisi_fot_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-TBXuO1Z1ED3kOMNE3-pXOZO2cfyJ_CMh0g5pU6cbBoCDI_OSZvP-RuRPAPah1q9J_ehkm3AuaRfbcAupspNysOefduQVyQy_f4XXjIE5gF1exvg-x_ZP6RMH4Pav8E4AzvKQYJGV2amE/s1600/gruzja_chertwisi_fot_krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Twierdza Chertwisi - przy drodze do Wardzi</td><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><br /></td><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><br /></td><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><br /></td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Jedziemy kręcąc kolejne serpentyny
na wąskiej drodze. Nagle pojawia się. Z prawej strony, na stromym zboczu.
Skalne miasto. Twierdza i klasztor. Jedno z bardziej znanych miejsc w Gruzji.
Często i chętnie odwiedzane przez turystów. Do Tbilisi jest stąd ok. 4 godzin
jazdy. Dookoła, przez Bordżomi i Gori. Po drodze mijamy średniowieczną twierdzę Chertwisi. Można też z drugiej strony, krótszą
drogą, ale tam jeszcze wyższe góry, kiedyś pod koniec sierpnia widziałem
padający śnieg. Droga bardziej uciążliwa, przejazd wcale nie zajmie mniej
czasu.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhBJvzf3RPrMD75aZhjrrgW__LbOkt2GatBe4DRctwlr-OK9hS7oQXspz-JtKEZMqIu-REJSJSEI4vNui-Woamv3UQaGrXpMDGuOwP6AOUose4dGjKLAdr_jhZ9cH6S6DMzRNN93GS6IngW/s1600/gruzja_wardzia_fot_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhBJvzf3RPrMD75aZhjrrgW__LbOkt2GatBe4DRctwlr-OK9hS7oQXspz-JtKEZMqIu-REJSJSEI4vNui-Woamv3UQaGrXpMDGuOwP6AOUose4dGjKLAdr_jhZ9cH6S6DMzRNN93GS6IngW/s1600/gruzja_wardzia_fot_krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Skalne miasto, a właściwie klasztor i twierdza</td></tr>
</tbody></table>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Wardzia czasy świetności
przeżywała na przełomie XII i XIII wieku. Był to okres rządów królowej Tamar. Tak
bardzo szanowanej przez Gruzinów, że tytułowano ją „królem”, a nie „królową”.
Kroniki podają, że za jej czasów chłopi stali się jak szlachta, szlachta jak
książęta, a książęta byli bogaci niczym królowie. Skąd ten dobrobyt? Gruzja
rozwijała się od kilku pokoleń. Dobre czasy rozpoczął pradziadek Tamar, Dawid
IV Wielki zwany też Budowniczym. Kraj rozrósł się głównie kosztem muzułmańskiej
Turcji. Napływały zdobycze wojenne i trybuty od uznających zwierzchność Gruzji
księstw. Kwitło rolnictwo. Poziom plonów zbóż z czasów Tamar kraj osiągnie
ponownie dopiero w XIX wieku! Dziś, wokół Wardzi widzimy pozostałości pól
tarasowych. Nawet strome zbocza były wykorzystane i obsadzone drzewkami
owocowymi oraz winoroślą. Teraz to nieużytki.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgxBsVvGip9ps3I4-0YisVIq1WbqRIc9wfviBd0hOPMchC4oWjgtuK_9uEQFHQ3GBiLoqqyJWsPQQG__2zdRRq4ia4ehBTEF_qi1hG2ztFFQQqMce1aYTRGLN55xhT2i2Lill56asdIVD6B/s1600/wardzia+dolina+mtkwari+fot+kmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgxBsVvGip9ps3I4-0YisVIq1WbqRIc9wfviBd0hOPMchC4oWjgtuK_9uEQFHQ3GBiLoqqyJWsPQQG__2zdRRq4ia4ehBTEF_qi1hG2ztFFQQqMce1aYTRGLN55xhT2i2Lill56asdIVD6B/s1600/wardzia+dolina+mtkwari+fot+kmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Widok z Wardzi na dolinę rzeki Mtkwari</td></tr>
</tbody></table>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Polityczny grunt przygotował córce
Jerzy III, znamienity władca. Wiedział, że Gruzini nie będą chcieli kobiety na
tronie. Dlatego koronował Tamar jeszcze za swojego życia. Okazała się wybitnym
politykiem. Za zasługi dla gruzińskiego Kościoła ogłoszono ją świętą.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W Wardzi zachowały się piękne
freski. Wewnątrz wykutego w skale kościoła Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny,
oglądamy przedstawienie Tamar w towarzystwie ojca. Królowa jest jeszcze panną,
nie ma chustki zasłaniającej mężatkom szyję i boki twarzy.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhlFLxEHJ16Qdw0Ycftdw1Gf926XLZpytWJ5gnYn9vyMzD5rXc9zOHEkqy1IprUgUvTNFj8tHByGQrLe0cJ_eDWGXhxMc3_FHw4Mr-KbZ-qo06Pwer-UU_t6cGelgt8deD3sCccOYSIxRIs/s1600/wardzia+freski+fot+kmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhlFLxEHJ16Qdw0Ycftdw1Gf926XLZpytWJ5gnYn9vyMzD5rXc9zOHEkqy1IprUgUvTNFj8tHByGQrLe0cJ_eDWGXhxMc3_FHw4Mr-KbZ-qo06Pwer-UU_t6cGelgt8deD3sCccOYSIxRIs/s1600/wardzia+freski+fot+kmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Freski z okresu średniowiecza</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Dziś możemy zobaczyć co najwyżej
30 proc. Wardzi. Reszta runęła w wyniku trzęsienia ziemi. Mamy więc skalne
miasto odkryte, rozłamane. Jakby ktoś odkroił dwie trzecie i rzucił w przepaść.
W średniowieczu niełatwo było tu trafić. Pomieszczenia, korytarze i schody
ukryte były za skałami. Do warownego miasta prowadziły tajemne przejścia. Dziś,
to co zostało, mamy jak na dłoni.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Było to jedno z ulubionych miejsc
królowej Tamar. Tu spędzała okres wielkiego postu. Żyła skromnie, umartwiając
ciało. Spała na gołej skale, chodziła boso. Ufundowała tu klasztor. Stąd też
kierowała wyprawami, które szły na południe, podbijać kolejne terytoria.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgu7nnJ_rxbM-O0i9eB_pwb52RHrPsBXD3ZMsB5x0t2yOsFz49jX4hSD-9ZPA2LFSMsu9twHOl0gb0wUwWyCLyH2jFGycYagxRvPYa_j8YMyDu3ceN8MrKvQpI3-HXKEu68qBwxJNzzlbsR/s1600/gruzja+wardzia+krzysztofmatys+travel.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgu7nnJ_rxbM-O0i9eB_pwb52RHrPsBXD3ZMsB5x0t2yOsFz49jX4hSD-9ZPA2LFSMsu9twHOl0gb0wUwWyCLyH2jFGycYagxRvPYa_j8YMyDu3ceN8MrKvQpI3-HXKEu68qBwxJNzzlbsR/s1600/gruzja+wardzia+krzysztofmatys+travel.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Autor w Wardzi</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Dziś w Wardzi żyje kliku mnichów.
Wykute w skale cele znajdują się na terenie zabytku, od turystów odgrodzone tylko
niskim płotkiem. Mnisi pilnują reguł zwiedzania kościoła. Nie wpuszczają
mężczyzn w krótkich spodenkach, ani kobiet bez spódnicy – panie mogą je
wypożyczyć przy wejściu do świątyni.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Najtrudniej jest zejść z Wardzi.
Strome, wykute w skale schody, o wyślizganych i nierównych stopniach sprawiają
kłopoty niektórym turystom. Szczególnie jeśli na nogach mają klapki lub słabo
trzymające się podłoża sandały. Miejscami schody prowadzą wykutymi w dół
tunelami. Za to na dole, nad rzeką czeka na nas dobra restauracja. Mamy więc
to, co w Gruzji lubimy najbardziej – rewelacyjny zabytek, piękne widoki, dobrą
kuchnie i dzban wina.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i>Tekst i zdjęcia: Krzysztof Matys</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<a href="http://krzysztofmatys.pl/125-gruzja-armenia/" target="_blank">Wycieczki do Gruzji, Armenii.</a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-62987300258364886752014-06-12T10:50:00.000-07:002018-04-19T07:26:36.151-07:00Tuszetia – jeden z najpiękniejszych regionów Gruzji<div style="text-align: justify;">
Widziałem już trochę gór, od <a href="http://krzysztofmatys.pl/88-nepal-czyli-himalaje-ii/" target="_blank">Himalajów</a> po śliczne <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2010/12/22/gory-siemen/" target="_blank">góry Siemen</a> w Etiopii. Ale Kaukaz jest inny. Niepowtarzalny. A Tuszetia jest miejscem
wyjątkowym. Odizolowanym tak, jak tylko można to sobie wyobrazić. Przez
stulecia nie docierał tu nikt obcy. Zachowała dawne, unikalne tradycje i
nieskażoną przyrodę. Z każdej strony otoczona wysokimi górami. Przetrwały tu dawne, przedchrześcijańskie wierzenia. Podobnie jak do sąsiedniej Chewsuretii, tak i tu, nie wolno wwozić wieprzowiny.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj-Gd0TDU-ZaerbccpeKedaDtB0UV2rO_hBsBpW8sHFZVavmXU3dFSGtq4mXiMGGIPvOyrhG7lRXZNPYcUU3HTBItXe8WwKqNCr2wtURKMN4hZ23rTCzfzEDFhgspOB_HjGGgJ567nbloa3/s1600/gruzja_tuszetia_wieze_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj-Gd0TDU-ZaerbccpeKedaDtB0UV2rO_hBsBpW8sHFZVavmXU3dFSGtq4mXiMGGIPvOyrhG7lRXZNPYcUU3HTBItXe8WwKqNCr2wtURKMN4hZ23rTCzfzEDFhgspOB_HjGGgJ567nbloa3/s1600/gruzja_tuszetia_wieze_krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Kamienne wieże i góry Tuszetii</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Samochodem wjechać można od
strony gruzińskiej Kacheti. Droga to wąska, górska ścieżka, przejezdna tylko
latem. Dostępna jeśli dysponujemy autem z napędem na cztery koła. Jej najwyższy
punkt, czyli przełęcz Abano znajduje się powyżej poziomu chmur - 2936 m n.p.m.!</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Pamiętam jak jechałem pierwszy raz.
Byłem naprawdę pod dużym wrażeniem. Koła samochodu tuż obok krawędzi przepaści.
A jakie widoki!</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Wyjątkowe miejsce na off road. Dla
zaawansowanych, doświadczonych kierowców. Lub w innym wariancie – z lokalnym
kierowcą, takim, który dobrze zna trasę i wie jak sobie na niej poradzić.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Od strony Chewsuretii dostać się
możemy pieszo – przełęcz Atsunta to 3431 m n.p.m. Na taką wysokość trzeba
wejść. Droga to długa i trudna. Zaprawionym turystom organizujemy trekkingi. Z
Tuszetii do Chewsuretii wędruje się kilka dni. Ekwipunek i żywność niosą konie.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgYf49mI2Jwu-s304XFLdkfNQraa6o2sd2aVulMEp22TaOsR2NbEkOxHtFubw6SNvNdddQ2Nxdu1p5JcOAlER8hHPlIWH1Tf6sXfeGuW5hGsrVe_Qx0d-09MeiHmiZab1A0y9be0zsHja7/s1600/gruzja+droga+do+tuszeti.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgYf49mI2Jwu-s304XFLdkfNQraa6o2sd2aVulMEp22TaOsR2NbEkOxHtFubw6SNvNdddQ2Nxdu1p5JcOAlER8hHPlIWH1Tf6sXfeGuW5hGsrVe_Qx0d-09MeiHmiZab1A0y9be0zsHja7/s1600/gruzja+droga+do+tuszeti.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Nasz samochód na drodze do Tuszetii. Zobacz <a href="https://www.youtube.com/watch?v=s-4J8hkaUCs" target="_blank">film z tej drogi</a></td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Nie ma tu elektryczności. W całej
Tuszetii jest jeden niewielki, państwowy hotelik – obok centrum promocji
regionu. Mają tam generator, włączą na życzenie, żeby podładować baterie i
nagrzać wodę.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Od kilku lat pojawiają się hostele.
Malutkie, prywatne. Raczej coś w rodzaju agroturystyki. Do wynajęcia pokój lub
dwa. Warunki raczej skromne, ale za to w jakich okolicznościach przyrody! Przez
ostatnie dziesięciolecia Tuszetia się wyludniała. Zima jest tu ciężka.
Miejscowi przenosili się do Tbilisi lub Telawi. Teraz wracają. Przynajmniej na
lato. Remontują domy odziedziczone po dziadkach i przyjmują nielicznych
globtroterów. Magia Gruzji działa tak, że nawet tu docierają obcokrajowcy.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4aHb7YGuzT5hxJfY-0ufmZkPnQsd4TdaBGQhvoqmYLRNgIFCPESJ1cwJuF4syDpbPIfBxytdIyM6Ky6XQjTliWHB8z3efwCKvuoGhJ-b7S0te_QsUwGvBBx8gdiSbI8M85ziGLEtOrZs4/s1600/gruzja_tuszetia_basniowe+widoki.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4aHb7YGuzT5hxJfY-0ufmZkPnQsd4TdaBGQhvoqmYLRNgIFCPESJ1cwJuF4syDpbPIfBxytdIyM6Ky6XQjTliWHB8z3efwCKvuoGhJ-b7S0te_QsUwGvBBx8gdiSbI8M85ziGLEtOrZs4/s1600/gruzja_tuszetia_basniowe+widoki.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Bajkowe widoki</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Gruzińskie góry kojarzą się ze
Swanetią. To, podobnie jak Tuszetia, region leżący w paśmie Wysokiego Kaukazu.
Piękny. Słynny z kamiennych wież obronnych i monumentalnych gór (najwyższy
szczyt kraju, czyli Szchara <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>oraz słynna
z niebezpiecznych tras wspinaczkowych Uszba). Zobacz więcej <a href="http://krzysztofmatys.pl/564-swanetia/" target="_blank">informacji o Swanetii</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Ale Swanetia została już przez
turystów zdobyta. Dzięki asfaltowej drodze docierają tu nawet autokary. W
Mestii mamy kilka dobrych hoteli. Zrobiło się masowo.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Tymczasem w Tuszetii jest
zupełnie inaczej. Cicho, pusto. Idealnie na trekking, na wyprawę dla
podróżników szukających takich klimatów.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgv-2E3pHIB8zmNvCseoWLkKcoNuXEO5A6NdgjQxzq9_6sbHH78NNFjWTx6hXCriPjxOGlS7n8z89tDtl0c17NwEYewLc15GkZOXdq9i86ciONNI-wpiaOjgZMh9oW6_8cuVtjFQFTCX3m/s1600/gruzja+tuszetia+g%C3%B3ry+fot+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgv-2E3pHIB8zmNvCseoWLkKcoNuXEO5A6NdgjQxzq9_6sbHH78NNFjWTx6hXCriPjxOGlS7n8z89tDtl0c17NwEYewLc15GkZOXdq9i86ciONNI-wpiaOjgZMh9oW6_8cuVtjFQFTCX3m/s1600/gruzja+tuszetia+g%C3%B3ry+fot+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Krajobraz Tuszetii</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Tuszetia też ma swoje wieże z
kamienia. Zabytkowe, obronne. Ale wyglądają inaczej niż w Swanetii, o innej
architekturze.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
To istny koniec świata. Na
północy wysokie góry odgradzają Tuszetię od terenów należących dziś do Rosji.
Po drugiej strony górskiego pasma jest Dagestan i Czeczenia. Macie ochotę na
coś więcej niż zwykłą wycieczka? Zapraszam do Tuszetii!</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i>Tekst i zdjęcia: Krzysztof Matys</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Więcej na ten temat w artykule: <a href="http://krzysztofmatys.pl/971-tuszetia-gory-i-wieze-z-kamienia/">„Tuszetia. Góry i wieże z kamienia”</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
A tu znajduje się nasz<a href="https://www.youtube.com/watch?v=s-4J8hkaUCs" target="_blank"> film zTuszetii</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-5955418559199201912014-06-01T07:17:00.001-07:002018-04-19T07:27:54.088-07:00Niko Pirosmani, malarz Gruzji<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Jego prace widzieli wszyscy odwiedzający
Gruzję. Trudno je przeoczyć. Reprodukcje zdobią restauracje i winiarnie. Są w
przewodnikach, książkach o Gruzji, no i oczywiście w muzeum w Tbilisi.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBhiXMKwODee1O-_jNhKiymk8fo5Rv67w6M4B0upSfvKR_I4VRHPDjFHIrVzLFUN0waxsv-6o1yTpkmEKHeYZsW5ZmLXkV-BjqOktrkIjxdh1J0CRQVk28K_qe8KXBKGftk9fLCS0nDrXO/s1600/gruzja+pirosmani+stol+i+pies+fot+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBhiXMKwODee1O-_jNhKiymk8fo5Rv67w6M4B0upSfvKR_I4VRHPDjFHIrVzLFUN0waxsv-6o1yTpkmEKHeYZsW5ZmLXkV-BjqOktrkIjxdh1J0CRQVk28K_qe8KXBKGftk9fLCS0nDrXO/s1600/gruzja+pirosmani+stol+i+pies+fot+krzysztofmatys.jpg" width="302" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Reprodukowana w wielu miejscach "Uczta pod pergolą"</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Ale nie wszyscy kojarzą nazwisko
autora. Niektórzy łatwo przechodzą obok jego obrazów. Na pierwszy rzut oka
wydać się może, że to zwykłe pacykarstwo. Kiedyś jedna z pań spytała mnie
dlaczego tak dobra restauracja ozdobiona jest tak słabymi obrazami.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: left;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Samouk, genialny prymitywista.
Ktoś podobny do polskiego Nikifora. Albo raczej słynnego Celnika Rousseau. Kilkadziesiąt
lat po śmierci Niko przyszła moda na takie malarstwo. Obrazy Pirosmaniego
poznał świat. Zostały docenione i zyskały na wartości.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Niko zmarł w biedzie. To były złe
czasy pierwszej wojny światowej i rewolucyjnej zawieruchy. Strach i
niedostatek. Nikt nie cenił przymierającego głodem twórcy. Malował na czym
popadło, farbami, które udało mu się zdobyć. Wieść niesie, że pomagali mu
wytwórcy trumien. Dostawał od nich głównie czarny barwnik, dlatego na wielu
jego pracach tyle tego koloru. Próbował zarabiać malowaniem szyldów.
Właściciele restauracji i podrzędnych wyszynków odwdzięczali się jedzeniem i
szklanką wina. Po latach poszukiwacze obrazów Pirosmaniego przetrząsali strychy
i piwnice. Znaleziono kilka starych szyldów, które wyszły spod ręki Niko. Teraz
są bezcenne. Zdobią okazały budynek muzeum przy alei Rustawelego w Tbilisi. Są
dumą Gruzji.<br />
<div style="text-align: right;">
<i>Zobacz nasz<a href="https://www.youtube.com/watch?v=OFkA-wDPynE" target="_blank"><b> film z Gruzji</b></a>.</i> </div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgho-XpSHB0_xU-3DTcP2hjVJvB2ozmrX6xD4Thl5WRc_WGrVbSimQNXoXqp4CkhyphenhyphenIvavWdzq3KUVnL5P73DR5vFVLrvMhh3_ClCaBRCTHTXEdPOPUVhbqx5uLiEADI0znkVOH_6o77lZxV/s1600/niko_pirosmai_tbilisi_restauracja_fot_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgho-XpSHB0_xU-3DTcP2hjVJvB2ozmrX6xD4Thl5WRc_WGrVbSimQNXoXqp4CkhyphenhyphenIvavWdzq3KUVnL5P73DR5vFVLrvMhh3_ClCaBRCTHTXEdPOPUVhbqx5uLiEADI0znkVOH_6o77lZxV/s1600/niko_pirosmai_tbilisi_restauracja_fot_krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Kopia Pirosmaniego w jednej z restauracji w Tbilisi</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Dlaczego akurat Pirosmani? Z
jakiego powodu jego twórczość dostąpiła tak dużego zaszczytu? Znaczenie ma
oryginalność stylu i odwaga tworzenia, ale liczy się też tematyka. Prace te idealnie
wpisują się w wizerunek Gruzji. Stały się jednym z symboli kraju. Niko pasjami
malował zastawione jedzeniem stoły i pijących wino, szczęśliwych ludzi. Jego
dzieła przedstawiają suprę, a <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2014/05/24/supra-zabawa-w-gruzinskim-stylu/" target="_blank">supra</a> jest esencją gruzińskości.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjGYPnBrHPeNfOgAYxqMhrw6Jt1FVGr1mthgl6oqQ1gGkoIs0ZCUx3bWM7u_O-DzJ5bn9eKZOlB6Mu95bEgsi_IjmUMg_sNd88LzJRgDuSxiUeLA3EOuuCN9VOgaioJky7iWTUwv844tFfo/s1600/niko+pirosmaniszwili+uczta.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjGYPnBrHPeNfOgAYxqMhrw6Jt1FVGr1mthgl6oqQ1gGkoIs0ZCUx3bWM7u_O-DzJ5bn9eKZOlB6Mu95bEgsi_IjmUMg_sNd88LzJRgDuSxiUeLA3EOuuCN9VOgaioJky7iWTUwv844tFfo/s1600/niko+pirosmaniszwili+uczta.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Malował farbą, którą akurat udało mu się zdobyć</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Niko Pirosmani (właściwie <b>Pirosmanaszwili</b>).
Urodził się w 1862 roku. Jego rodzice pochodzili z Kachetii (centrum
gruzińskiego winiarstwa). Imał się różnych prac. Był konduktorem na kolei, później
prowadził niewielką mleczarnię. Po jej bankructwie utrzymywał się z dorywczych
prac, głównie malowania szyldów. Zmarł w 1918 roku w Tbilisi.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgj0-aQ9qol4DuPLk00L29jNbxp921V5Sj_logIKfQcV5KRUN7oVsEVvZIrb33We4Q9KBxEWf-gNY4NTewEmmUdEHQugbfkxx11fBc3Bwgaky5blQUz-Luh-faQ3bThAw7KkD1E11fdVyn2/s1600/niko_pirosmani_kolaz_fot_elizawielgosz.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgj0-aQ9qol4DuPLk00L29jNbxp921V5Sj_logIKfQcV5KRUN7oVsEVvZIrb33We4Q9KBxEWf-gNY4NTewEmmUdEHQugbfkxx11fBc3Bwgaky5blQUz-Luh-faQ3bThAw7KkD1E11fdVyn2/s1600/niko_pirosmani_kolaz_fot_elizawielgosz.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Kolaż z fragmentów prac Niko. W lewym górnym rogu fotografia Pirosmaniego.</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Ryszard Kapuściński określił jego
malarstwo mianem „gruzińskiego prymitywu nałożonego na ruską secesją kupiecką”.
Termin oryginalny, ale chyba trochę krzywdzący. Pirosmani był malarzem
dużej klasy. Co prawda jego twórczość jest nierówna. Zdarzają się prace nieco infantylne,
ale większość jest rewelacyjna. Oryginalna w stylu i niepowtarzalna. Do
rozpoznania na pierwszy rzut oka. Najlepsze są uczty. Gruzińskie supry, czyli
stoły zastawione jedzeniem i ludzie raczący się winem. Jak namalować coś
takiego? Co zrobić żeby nie była to zwykła ilustracja? Pirosmaniemu się udało.
Namalował Gruzję.<br />
<br />
Obrazy Pirosmaniego można zobaczyć w muzeach w Tbilisi oraz w Signagi, miasteczku położonym w jego rodzinnej Kachetii. Jedno z płócien zdobi też moskiewską Galerię Trietiakowską (w nowym budynku prezentującym malarstwo współczesne). </div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Tekst: Krzysztof Matys</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Zdjęcia: Eliza Wielgosz, Krzysztof Matys</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<a href="http://krzysztofmatys.pl/111-magiczne-bezdroa-gruzji-9-dni/">Wycieczki do Gruzji.</a></div>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:HyphenationZone>21</w:HyphenationZone>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>PL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standardowy;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";}
</style>
<![endif]--><br />Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-52537729357224273742014-05-30T05:24:00.002-07:002018-04-19T07:30:55.171-07:00Gdzie leży Gruzja, w Europie czy w Azji?<div style="text-align: justify;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->Odpowiedź na to pytanie wcale nie
jest oczywista. Istnieje kilka wariantów. Dyskusja trwa od ponad stu lat. Co
kraj, to inna tradycja geograficzna. Więcej o tym w artykule: <a href="http://krzysztofmatys.pl/110-gdzie-ley-gruzja/" target="_blank">Gruzja - Europa czy Azja?</a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W Polsce dzieci uczą się, że to
już Azja. Ale dlaczego?! Skoro na odcinku wschodnim, czyli na Uralu, granica
między kontynentami wyznaczona została środkiem gór (pasmem wododziałowym), to
logiczne byłoby, żeby identycznie uczynić na Kaukazie. Tymczasem zrobiono
inaczej. Granicę pociągnięto na północ od Kaukazu, tym samym całe pasmo górskie
sadowiąc już w Azji.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgL0A0JfYQbQSnyZM2LzPOXXO1kX0Ppr9dVWJg6WdbBS8aF9tfL5Y7ppv5kYdN2kyrT2rf-aaMlWiOyuqQksouVJAYUV9J5HWkGfLiG8kQXKL5tvIWygF8FMnTXffVP5CzM6MEVrE85xpVk/s1600/gruzja_gory_swanetia_szchara+fot+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgL0A0JfYQbQSnyZM2LzPOXXO1kX0Ppr9dVWJg6WdbBS8aF9tfL5Y7ppv5kYdN2kyrT2rf-aaMlWiOyuqQksouVJAYUV9J5HWkGfLiG8kQXKL5tvIWygF8FMnTXffVP5CzM6MEVrE85xpVk/s1600/gruzja_gory_swanetia_szchara+fot+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Szchara, najwyższa góra Gruzji</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Naturalną granicą jest główne
pasmo wododziałowe. Turyści odwiedzający Gruzję znają je ze szczególnie
malowniczej Gruzińskiej Drogi Wojennej. Zobacz artykuł na ten temat: <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2014/05/przeecz-krzyzowa-dzwari.html" target="_blank">Przełęcz Krzyżowa</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Oto najczęściej spotykane
warianty wykreślenia granicy pomiędzy kontynentami na przesmyku oddzielającym Morze Czarne od Kaspijskiego:</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<ul style="margin-top: 0cm;" type="disc">
<li class="MsoNormal" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify;">Pasmem
Wielkiego Kaukazu – w ten sposób tylko mała, północna część Gruzji
leżałaby w Europie. Do Europy należałoby np. wszystko to, co na północ od
Przełęczy Krzyżowej – miasteczko Stepancminda (dawniej Kazbegi) słynna ze
zdjęć cerkiew Cminda Sameba (XIV wiek) oraz góra Kazbek – drugi co do
wielkości szczyt Gruzji – 5047 m n.p.m.</li>
<li class="MsoNormal" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify;">Obniżeniem
tektonicznym między Wielkim i Małym Kaukazem – wzdłuż rzek Rioni i Mtkwari
(Kury) lub wzdłuż grzbietu Małego Kaukazu i dalej wzdłuż rzek Araks i
Mtkwari. W jednym i drugim wariancie połowa Gruzji byłaby w Europie.</li>
<li class="MsoNormal" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify;">Wzdłuż
dawnej południowej granicy ZSRR z Turcją i Iranem. W tym ujęciu trzy
państwa Południowego Kaukazu: Gruzja, Armenia i Azerbejdżan w całości
byłyby w Europie!</li>
<li class="MsoNormal" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify;">Jadąc z Tbilisi do Batumi przekraczamy Przełęcz Suramską. W miejscu tym przebiega umowna
granica między wschodnią i zachodnią częścią kraju. Wschód ze stolicą w
Tbilisi, to Azja i idące stamtąd wpływy kulturowe. Zachód to starożytna
Kolchida, należąca do cywilizacji śródziemnomorskiej. Różnice widać w typie urody. W zachodniej części ludzi są wyżsi, o jaśniejszej
cerze, nawet niebieskoocy. Na wschodzi bardziej krępi i o ciemniejszej karnacji.</li>
</ul>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Zatem jeśli chodzi o
granicę geograficzną, to mamy galimatias. W jednym z wariantów
całe terytorium Gruzji znajduje się w Azji. W innym cała Gruzja leży w
Europie. Są też i takie, w których obszar kraju podzielony jest pomiędzy dwa
kontynenty.<br />
<br />
<i>Zobacz nasz<a href="https://www.youtube.com/watch?v=OFkA-wDPynE" target="_blank"><b> film z Gruzji</b></a>.</i> <br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhP8V3PmfGaPp9ZDCVD7B1nvAGqShWrleuavgOQdTgJYHZO86DLnaHRm5MsF1p4P7EBcWXHSyk2yVVN-3Muq233sn4B3gxWMhKzThS3WQsgLN5SUoeJkHOn5ytCVHckrb_5bmc-tMxlRLFr/s1600/gruzja_parlament_kutaisi_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhP8V3PmfGaPp9ZDCVD7B1nvAGqShWrleuavgOQdTgJYHZO86DLnaHRm5MsF1p4P7EBcWXHSyk2yVVN-3Muq233sn4B3gxWMhKzThS3WQsgLN5SUoeJkHOn5ytCVHckrb_5bmc-tMxlRLFr/s1600/gruzja_parlament_kutaisi_krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Przed budynkiem Parlamentu powiewają flagi Gruzji i Unii Europejskiej</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Skoro nie wiemy, gdzie tak
naprawdę jest granica między kontynentami, to trudno też przesądzić jaki jest <b style="mso-bidi-font-weight: normal;">najwyższy szczyt Europy</b>. W Polsce za
oczywistość przyjmujemy, że Mont Blanc (4811 m). Ale jeśli granica przebiegałaby
tak, że chociaż północne krańce Gruzji należałyby do Europy, to najwyższym szczytem
kontynentu byłby Elbrus, który ma 5642 m! Elbrus leży dziś na terytorium
Federacji Rosyjskiej,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ale od Mont Blanc
wyższe są również dwie gruzińskie góry: Szchara (5068) i Kazbek (5047).<br />
<br />
Rozważania te nie mają wyłącznie czysto teoretycznej natury. Konsekwencje przynależności do takiego bądź innego kontynentu widać przynajmniej w kilku obszarach. W przypadku turystów choćby w kwestii ubezpieczenia. Firmy ubezpieczeniowe zaliczają Gruzję do Azji, dlatego też wybierając się tam za asekurację musimy zapłacić więcej, niż w przypadku Europy. Biuro podróży organizujące <a href="http://krzysztofmatys.pl/111-magiczne-bezdroa-gruzji-9-dni/" target="_blank">wycieczki do Gruzji</a> musi mieć licencję (wpis do rejestru organizatorów i gwarancję) na cały świat, bo ta na Europę nie wystarczy.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Oczywiście, zupełnie inną sprawą
są <b>granice kulturowe</b>, cywilizacyjne i historyczne. Ważne przecież jest to, w jaki sposób
postrzegają siebie sami Gruzini. Wydaje się, że w olbrzymiej większości identyfikują się z Europą, a strategicznym celem od lat jest wstąpienie do Unii Europejskiej. Dlatego przy
budynkach rządowych, a nawet przed posterunkami policji, obok flagi gruzińskiej wiszą
również flagi unijne. Tak wyraźna linia polityczna wyznaczona
została w czasach rządów Saakaszwilego. Obywatele Gruzji w referendum
zaakceptowali jednoznacznie prozachodni kierunek. Według badań opinii publicznej z 2013 r. aż 85 proc. Gruzinów popierało integrację z Unią Europejską (z NATO 81 proc.).</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W tym obszarze Gruzja wraca do
dawnych tradycji. W okresie antyku wschodnie wybrzeże Morza Czarnego było
częścią cywilizacji śródziemnomorskiej. Tu sięgały wpływy starożytnej Grecji i
Rzymu. To tu znajdowała się Kolchida, cel wyprawy Argonautów. Z Kaukazu
pochodzi też grecki mit o Prometeuszu.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Już na początku IV wieku chrześcijaństwo
stało się religią państwową wschodniej Gruzji. W ten sposób dokonano tu
cywilizacyjnego wyboru. Kiedy król Mcchety, Mirian, za namową Nino (późniejszej
świętej, równej apostołom) ochrzcił swój kraj, to na wieki związał swój naród z
Europą.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Okres średniowiecza, od XI do XII
wieku, to złote wieki Gruzji. To czasy wybitnych władców (Dawida IV
Budowniczego i Tamar) oraz wspaniały okres rozwoju kultury. Zakładano
uniwersytety i wysyłano młodzież na stypendia z królewskiej kiesy. W „Witeziu w
tygrysiej skórze” Szoty Rustawelego, największym dziele ówczesnej literatury,
doszukuje się źródeł europejskiego renesansu! Pod tym względem Gruzja na pewno
była częścią Europy.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8s4jmXBsJhJPFCZXeRNRYdpuXZsyOLr89ygycTUi_6n8-ZwAYLfUzfAf30aSpVe3iWX7kdVOZ2pdmjuV3wVXyk7gOIPoa-5R-jgho4iEtb2LHhq1yOAAwcYFXhcB8POmwi5xLHYbZAwBl/s1600/gruzja+gonio+batumi+maciej+apostol+fot+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8s4jmXBsJhJPFCZXeRNRYdpuXZsyOLr89ygycTUi_6n8-ZwAYLfUzfAf30aSpVe3iWX7kdVOZ2pdmjuV3wVXyk7gOIPoa-5R-jgho4iEtb2LHhq1yOAAwcYFXhcB8POmwi5xLHYbZAwBl/s1600/gruzja+gonio+batumi+maciej+apostol+fot+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Gonio obok Batumi, domniemany <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2013/07/25/jak-sie-pisze-przewodniki/" target="_blank">grób apostoła Macieja</a></td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Południowy Kaukaz znalazł się
poza kręgiem kultury europejskiej w XVII i XVIII wieku. Kraj w bardzo trudnej
sytuacji, tracący państwowość, rozbity na dziesiątki malutkich księstw, pauperyzował się i ulegał destrukcji. Poddany serii
perskich najazdów, w końcu legł w gruzach. Na tak przygotowany teren, z
początkiem XIX wieku weszła Rosja, tworząc tu jedną ze swoich kolonii. Nastał
czas okupacji, wyzysku i prześladowań.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Ale z drugiej strony, dzięki
Moskwie do Gruzji na powrót zawitały europejskie trendy. Cywilne szkolnictwo,
przemysł, kolej. Synowie szlacheccy kształcili się na rosyjskich uniwersytetach
i robili kariery w rosyjskim wojsku. Najlepszym przykładem jest książę
Aleksander Czawczawadze, poeta i tłumacz, twórca gruzińskiego romantyzmu, a
jednocześnie generał armii carskiej. Jego pałacyk-muzeum w Kachetii jest dziś
miejscem, w którym pokazujemy wycieczkom jak zachodnie motywy, poprzez Rosję,
trafiały do Gruzji.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
A dziś? Dla mnie to Europa! Z zapachem Orientu, z wyraźną
nutką oryginalności. Świeża, ciekawa, niezepsuta nadmiarem turystów i dziesięcioleciami
dobrobytu. Kusząca. Gościnna i bezpieczna.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i>Tekst i zdjęcia: Krzysztof Matys</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<a href="http://krzysztofmatys.pl/111-magiczne-bezdroa-gruzji-9-dni/">Wycieczki do Gruzji.</a></div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-51115174678541000492014-05-28T05:13:00.001-07:002018-04-19T07:34:24.410-07:00Gruzja – ojczyzna wina<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Żeby napić się dobrego,
prawdziwego gruzińskiego wina, trzeba <a href="http://krzysztofmatys.pl/111-magiczne-bezdroa-gruzji-9-dni/" target="_blank">pojechać do Gruzji</a>. Wejść do odpowiedniej
restauracji i zamówić<b> <i style="mso-bidi-font-style: normal;">tetri</i></b>, czyli „białe”.
Podadzą nam je w dzbanie. Liczone jest tu na litry, nie na butelki. Zresztą butelek
to wino na oczy nie widziało. I dobrze! Dzięki temu nie dodano do niego
związków siarki. Jest czyste i zdrowe. Lata temu Gruzin mnie uczył – Jeśli
wypijesz wieczorem cały dzban i na drugi dzień głowa nie boli, to piłeś dobre
wino. Jeśli boli, to nie tykaj tego nigdy więcej.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhSYWdQrTm47NsTKH89BVZTCjs8WAehMqUUtrGiOYvD42iKM5d0oe123c9Q0wiwttDLdL7nxBOD47BoIkPWT6-O0wkxg-WtBvCuFXBN-yZD209tgF6R6yMq-MWQzomA0UlAq1w8TGinH3qe/s1600/gruzja+winnica+tradycja+kvevri+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhSYWdQrTm47NsTKH89BVZTCjs8WAehMqUUtrGiOYvD42iKM5d0oe123c9Q0wiwttDLdL7nxBOD47BoIkPWT6-O0wkxg-WtBvCuFXBN-yZD209tgF6R6yMq-MWQzomA0UlAq1w8TGinH3qe/s1600/gruzja+winnica+tradycja+kvevri+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">W tej winnicy nadal wytwarzają wino w glinianych kwewri.<br />
Odwiedź ją w trakcie wycieczki <a href="http://krzysztofmatys.pl/2111-gruzja-szlakiem-wina/" target="_blank">Gruzja - szlakiem wina.</a></td></tr>
</tbody></table>
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W czym jest sekret? W technologii
produkcji. <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Tetri</i>, to wino, które
wytwarzają tu od tysięcy (!) lat. W niezmieniony sposób. O sukcesie decyduje
natura.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjpOdwgME3PmvHt18I8huWKdi6RcgdGoz7aen0tjQVPCNz1cLWR00gUnjsI5D78bLr9f_90ZEwBhyphenhyphenmL5P2En2ALGpp6Zs-Kcby4zT7dusTETT8RXjc-00AjSZOuEJtZP3sD_2sIp5Sr57u6/s1600/gruzja_supra_stol_winotetri_fot_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjpOdwgME3PmvHt18I8huWKdi6RcgdGoz7aen0tjQVPCNz1cLWR00gUnjsI5D78bLr9f_90ZEwBhyphenhyphenmL5P2En2ALGpp6Zs-Kcby4zT7dusTETT8RXjc-00AjSZOuEJtZP3sD_2sIp5Sr57u6/s1600/gruzja_supra_stol_winotetri_fot_krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Tetri, białe wino w dzbanie</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Zebrane winogrona miażdży się w
dużych, drewnianych korytach wydrążonych z jednego pnia. Sok razem z pestkami,
skórkami i szypułkami spływa do zakopanych w ziemi <i style="mso-bidi-font-style: normal;">kwewri </i><span style="mso-bidi-font-style: normal;">(kvevri)</span>, czyli dużych, glinianych dzbanów. Tam, najpierw przez 7-10
dni zachodzi fermentacja alkoholowa. <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Kwewri
</i>wypełnia się tylko w dwóch trzecich, ponieważ wytłoczyny, zwane tu <i style="mso-bidi-font-style: normal;">czaczą</i>, wypływają na wierzch. Pracując,
podnoszą się. Kilka razy dziennie trzeba je ponownie zatapiać. Po tym,
pierwszym okresie, fermentacja alkoholowa przechodzi w jabłkowo-mlekową.
Cięższe elementy opadają na dno. Jako pierwsze pestki. Dla nich przeznaczony jest
wąski, niewielki koniuszek dzbana. W dalszej kolejności opadają skórki, kiście
i martwe kultury grzybowe. Tworzą płaszcz odgradzający niebezpieczne dla wina
pestki od dojrzewającego płynu. Po ustaniu fazy jabłkowo-mlekowej <i style="mso-bidi-font-style: normal;">kwewri</i> jest szczelnie zamykane.
Przykrywa się je dekielkiem, kiedyś było kamienne, dziś najczęściej szklane.<br />
<div style="text-align: right;">
<i>Zobacz nasz<a href="https://www.youtube.com/watch?v=OFkA-wDPynE" target="_blank"><b> film z Gruzji</b></a>.</i> </div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Wino nad osadem <i style="mso-bidi-font-style: normal;">czaczy</i> dojrzewa przez całą zimę. W tym
czasie wyciąga z wytłoczyn to, co najlepsze – bardzo dużą ilość związków, które
budują jego wartość. Tak wytworzone wino ma sporo polifenoli, które decydują o
zdrowotnych właściwościach trunku. Gruzińskie <i style="mso-bidi-font-style: normal;">tetri</i>, a więc wino białe, ma ich tyle, co zachodnie wino czerwone.
W <i style="mso-bidi-font-style: normal;">tetri</i> jest od 6 do 7 razy więcej
polifenoli niż w europejskim winie białym!</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Wiosną wino przelewa się do
czystego <i style="mso-bidi-font-style: normal;">kwewri</i>, a po miesiącu
czynność tę się powtarza. W ten sposób trunek klaruje się w naturalny sposób, najcięższe
elementy opadają na dno dużego glinianego zbiornika. Dlatego tradycyjne
gruzińskie wino nie wymaga filtrowania.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgSTPS2NhFwnFBlw2BgPevn1mi5lo6fNDZOo7jAU5oobOVugDYWE4xvwds6a8NWepxdR23LRgrzjvfR6ahU4tZrWeubPTB-wtJGdYxZ-2KmRfouowZ-QgY1XIUYFiJhEFLDsHnzjLG9OoVQ/s1600/gruzja_supra_pirosmani_fot_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgSTPS2NhFwnFBlw2BgPevn1mi5lo6fNDZOo7jAU5oobOVugDYWE4xvwds6a8NWepxdR23LRgrzjvfR6ahU4tZrWeubPTB-wtJGdYxZ-2KmRfouowZ-QgY1XIUYFiJhEFLDsHnzjLG9OoVQ/s1600/gruzja_supra_pirosmani_fot_krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Supra wg Niko Pirosmaniszwilego</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W ten sposób wytworzony trunek,
dzięki dużej zawartości naturalnych konserwantów (polifenoli) może być przez
lata przechowywany bez dodatku siarczanów. Gliniane dzbany zakopane w ziemi zapewniają
stałą temperaturę w granicy 12 – 15 stopni. Wino przetrwa tu i 50 lat.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Kiedy jest potrzebne, podnosi się
przykrywkę zbiornika i przy pomocy czerpaka zrobionego z tykwy nalewa do
dzbanów. I tak trafia na stół.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Opisana wyżej metoda jest klasycznym
sposobem, właściwym Kachetii (centrum gruzińskiego winiarstwa). Jest to
jednocześnie najstarsza znana światu i nadal praktykowana technologia wyrobu
wina. Oczywiście istnieją jej różne lokalne warianty. Dziś również w części
zautomatyzowane, w których winogrona miażdży się za pomocą mechanicznych
młynków. Są też metody, w których do fermentującego soku dodaje się ledwie
części wytłoczyn, albo takie, w których <i style="mso-bidi-font-style: normal;">czaczę</i>
oddziela się od wina trochę wcześniej.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjxhl3PeQxFjJG5Q5H_p-AoKXURU6H42IIHtZWKZ0b7YT-Q9qEftvEeOaxB-HvUcBogwoR-TGuq-lARMsgAU7Wqa7rJ48CIzla-CEHP2ftAfZzY3bn5jGQeoTxqbU6o0eVLFuY92pe70fpe/s1600/gruzja+winiarnia+kvevri+wino+fot+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjxhl3PeQxFjJG5Q5H_p-AoKXURU6H42IIHtZWKZ0b7YT-Q9qEftvEeOaxB-HvUcBogwoR-TGuq-lARMsgAU7Wqa7rJ48CIzla-CEHP2ftAfZzY3bn5jGQeoTxqbU6o0eVLFuY92pe70fpe/s1600/gruzja+winiarnia+kvevri+wino+fot+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Marani, czyli tradycyjna piwnica z winem. W podłodze wlewy do kwewri</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Wszystko to nie zmienia faktu, że
tym tradycyjnym, typowym gruzińskim winem jest wino białe. Wytwarzane w
glinianych <i style="mso-bidi-font-style: normal;">kwewri</i>. Z duża zawartością
polifenoli. Niefiltrowane. O specyficznym i bogatym smaku. I ciemniejszej barwie,
od słomkowej po niemal pomarańczową.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Na potrzeby rynku zewnętrznego
wina produkowane są zupełnie inaczej. W Kachetii namnożyło się włoskich linii
technologicznych i wielkich aluminiowych zbiorników. W tych wytwórniach robi się
wina reduktywne, odpowiadające gustom Zachodu. Siarkuje się, butelkuje i wysyła
na eksport. Wytwarza się tu również wina czerwone, które do XIX wieku nie były
tu masowo produkowane. Dopiero pojawienie się chłonnego rynku rosyjskiego
sprawiło, że kilku gruzińskich arystokratów rozpoczęło produkcję wina
czerwonego. Przodował w tym Aleksander Czawczawadze, który ściągnął do Kachetii
specjalistów z Francji. Dziś turyści odwiedzają jego pałacyk-muzeum w Cinandali
(Tsinandali) i próbują tamtejszych trunków.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj26NmTX-aZg7nSZgUwyI_aV-ZmLBg9AnSFXlZso6GoAdsxgZYjWGkbUPEJRybi2ZPvI0ZWU0xIHl-4LBAR5LO03iUvRF09eJxhRb7_kAq0CAC9tNvU7vtEcuqbveKIWZ72UOw_eOR-Hh4k/s1600/gruzja+wino+saperavi+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj26NmTX-aZg7nSZgUwyI_aV-ZmLBg9AnSFXlZso6GoAdsxgZYjWGkbUPEJRybi2ZPvI0ZWU0xIHl-4LBAR5LO03iUvRF09eJxhRb7_kAq0CAC9tNvU7vtEcuqbveKIWZ72UOw_eOR-Hh4k/s1600/gruzja+wino+saperavi+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Saperawi</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Mały poradnik dla osób, które w
Polsce szukają gruzińskiego czerwonego wina. Nie jest to sprawa łatwa
(szczególnie jak się zna rewelacyjny smak trunków dostępnych w Gruzji), ale:</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Wino wytrawne, godne polecenia to
Mukuzani - trunek ze szczepu saperawi po 2 latach dojrzewania w dębowej beczce.
Mocne, ciężkie, do dobrego jedzenia. Oryginalne w smaku. Saperawi jest
endemicznym gruzińskim szczepem. To właśnie jego dodatek stanowi o
wyjątkowości mołdawskiego wina Negru de Purcari - od lat zamawiane na stół królowej
brytyjskiej. (Więcej o <a href="http://moldawia.krzysztofmatys.pl/2013/12/19/moldawskie-wino/" target="_blank">winiarstwie mołdawskim.</a>) Uwaga! Różnie może się trafić.
Dwa razy kupiłem w Polsce Muzukani nieznanych producentów i dwa razy wylałem.
Nie miało nic wspólnego ze znanym mi prawdziwym winem. Było też zastanawiająco tanie: 23 zł za butelkę! Tymczasem Mukuzani w Gruzji kosztuje ok. 25 GEL, czyli 50
zł.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Wino łagodniejsze – Kvanchkhara.
Polecam miłośnikom win lekko słodkich, łagodnych, delikatnych. Cena? Od
porządnego wytwórcy ok. 70 zł za butelkę.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjq9gGyo-63nDD1cHTjc0HDkCyO4AA6z6dDZFs40OlNOydetS5tVJxwGlL68R_2uqo9ltd0aV5v-AOWhOaUC46uhrSvMPYGDeFnArcUk0ZAAEp5WxFeLOISfzg-Y5zpz13FGSHgtNVHJsC2/s1600/gruzja+wino+tamada+krzysztof+matys.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjq9gGyo-63nDD1cHTjc0HDkCyO4AA6z6dDZFs40OlNOydetS5tVJxwGlL68R_2uqo9ltd0aV5v-AOWhOaUC46uhrSvMPYGDeFnArcUk0ZAAEp5WxFeLOISfzg-Y5zpz13FGSHgtNVHJsC2/s1600/gruzja+wino+tamada+krzysztof+matys.jpg" width="281" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Tamada wznosi toast</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Wino w Gruzji to coś więcej niż
alkohol. To styl życia i filozofia. Wino jest drugą krwią Gruzina. Wokół niego
powstał piękny i absolutnie wyjątkowy obyczaj <i style="mso-bidi-font-style: normal;">supry</i>, z tamadą wygłaszającym toasty. Więcej na ten temat w
artykule <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2014/05/24/supra-zabawa-w-gruzinskim-stylu/" target="_blank">„Supra – zabawa w gruzińskim stylu”</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Dużym szacunkiem cieszy się sama
winorośl. Popatrzcie na krzyż św. Nino, jeden z ważnych symboli Gruzji.
Zrobiony jest z pędów winorośli. Dlatego jest taki powyginany, z opuszczonymi
ramionami.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Wino i Gruzja to jedno. Wytwarza
się je przynajmniej od 7 tysięcy lat! Południowy Kaukaz jest ojczyzną wina. Tu
udomowiono winogrona. Więcej na ten temat na blogu <a href="http://gruzja-armenia-wycieczki.krzysztofmatys.pl/2014/02/08/gruzja-i-armenia-ojczyzna-wina/" target="_blank">Gruzja – Armenia</a>. Słowa na
określenie wina w europejskich językach najprawdopodobniej pochodzą z języka
gruzińskiego, w którym trunek ów to po prostu <i style="mso-bidi-font-style: normal;">gwino</i>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Tekst i zdjęcia: Krzysztof Matys.</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<a href="http://krzysztofmatys.pl/111-magiczne-bezdroa-gruzji-9-dni/">Wycieczki do Gruzji</a>.</div>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:HyphenationZone>21</w:HyphenationZone>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>PL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standardowy;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-language:EN-US;}
</style>
<![endif]--><br />
<div style="text-align: justify;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--></div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-46763345220666119822014-05-26T09:05:00.002-07:002018-04-19T07:37:07.243-07:00Batumi. Pogoda, hotele, plaża i inne atrakcje<div style="text-align: justify;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->Gruziński kurort nad Morzem
Czarnym. Trzecie co do wielkości miasto kraju (po Tbilisi i <a href="http://krzysztofmatys.blog.onet.pl/2013/12/02/kutaisi-nowe-centrum-gruzinskiej-turystyki/" target="_blank">Kutaisi</a>), około 200
tys. mieszkańców. Jest stolicą Autonomicznej Republiki Adżarii.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W Polsce rozsławione pół wieku
temu przez Filipinki, a ostatnio przypomniane przez Natalię Lesz. (Uznanie dla mądrej polityki promocyjnej prowadzonej przez ekipę Saakaszwilego!).
Zobacz teledysk i posłuchaj <a href="http://www.youtube.com/watch?v=70MKULuhIjY" target="_blank">piosenki</a>.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiNz4Uh-oc2lTHAi36kDWRN6BYpdcpxmz5iA7zomUnx4txT1M4HlHuT6-xthvKUfj2cyVL-emMvoGNpxWWxi2T1gObcrNficQNvBCZibr0Yf8Xh-sg2xMOjxNIgcOVz0raNF9GDO8-_b8pC/s1600/gruzja+batumi+fot+krzysztofmatys+radison.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiNz4Uh-oc2lTHAi36kDWRN6BYpdcpxmz5iA7zomUnx4txT1M4HlHuT6-xthvKUfj2cyVL-emMvoGNpxWWxi2T1gObcrNficQNvBCZibr0Yf8Xh-sg2xMOjxNIgcOVz0raNF9GDO8-_b8pC/s1600/gruzja+batumi+fot+krzysztofmatys+radison.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Batumi, stara postradziecka architektura i nowoczesność</td></tr>
</tbody></table>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
Od kilku lat regularnie odwiedzam
to miasto. Zaczynam od weekendu majowego, kończę na początku października.
Robimy wiele wycieczek objazdowych, Batumi jest w ich programie. Turyści
koniecznie chcą tu przyjechać i trudno im się dziwić, bo sława kurortu jest wielka. Mam jednak nieodparte wrażenie, że dość często mają o Batumi wyobrażenie niezupełnie odpowiadające rzeczywistości.<br />
<div style="text-align: right;">
<i>Zobacz nasz<a href="https://www.youtube.com/watch?v=OFkA-wDPynE" target="_blank"><b> film z Gruzji</b></a>.</i> </div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Skąd się wzięło? Z czasów
PRL. Wtedy gruzińskie wybrzeże było szczytem egzotyki. Kto z Polaków miał
możliwość podróżowania w bardziej odległe regiony? Niewielu. Dlatego batumski
Ogród Botaniczny urósł do miana czegoś w rodzaju cudu natury, a plaże nad Morzem
Czarnym stały się obiektem wakacyjnych marzeń.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Po 25 latach nowej
rzeczywistości, kiedy Polacy rozjeździli się po całym świecie, nie robi na nas
już tak dużego wrażenia ani subtropikalna roślinność, ani kamieniste plaże
kurortu.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhP-PO5t5REZq1lgV-OVUZWx_W_boSWevLiy3_e9ZkLYxx5PQCY0uzDGL4ctalOBo3_opx9UPfbwtehpg7804SCADKNUL1QA7atL_-ObhYSjnQk6v8nWHqjGrqXWIbuufQUDk8TcNbJ3kVO/s1600/batumi+plaza+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhP-PO5t5REZq1lgV-OVUZWx_W_boSWevLiy3_e9ZkLYxx5PQCY0uzDGL4ctalOBo3_opx9UPfbwtehpg7804SCADKNUL1QA7atL_-ObhYSjnQk6v8nWHqjGrqXWIbuufQUDk8TcNbJ3kVO/s1600/batumi+plaza+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Plaża w Batumi</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Oczywiście, nie mam zamiaru
przekonywać, że do Batumi jechać nie warto. Warto! I to bardzo. Ale może z nieco
innych powodów.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Kilka faktów.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Plaże</b> w Batumi są kamieniste. Kamienie spore, raczej brukowce niż
żwirek. W okolicach można znaleźć ładniejsze miejsca. Na południe, pod samą
granicą z Turcją, w okolicach odwiedzanej przez turystów twierdzy <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2013/07/25/jak-sie-pisze-przewodniki/" target="_blank">Gonio</a>
(znajduje się tam domniemany grób apostoła Macieja oraz niewielki, ale ciekawe
muzeum). Na północy, w miejscowości Kobuleti są fajne, piaszczyste plaże –
latem jest tu znacznie więcej turystów niż w Batumi. Przyjeżdżają samochodami z
Armenii, Azerbejdżanu, Rosji i Ukrainy. Widziałem nawet rejestracje białoruskie!
To niewielki kurort, w czasie słonecznej pogody bywa bardzo zatłoczony. Nie ma
tu dużych hoteli, dominują kwatery prywatne i małe pensjonaty. Jeszcze dalej na
północ są słynne plaże Ureki – całe czarne, pokryte wulkanicznym pyłem. Podobno
mają właściwości lecznicze, dlatego w lipcu i sierpniu wypoczywają tu
gruzińskie rodziny z dziećmi.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Pogoda</b> jest zmienna. Niestabilna. W okolicach Batumi góry schodzą
prosto do ciepłego morza. Klimat subtropikalny i subtropikalne opady. Latem
jest deszczowo. W czerwcu pamiętam takie ulewy, że pędząca ulicami miasta woda
wpływa do sklepów i restauracji w centrum Batumi. Należy liczyć się z pogodą w
kratkę, raz słońce, raz deszcz. Tak często pada tylko w tej okolicy. Już w
oddalonym o 2 godz. jazdy <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2013/12/02/kutaisi-nowe-centrum-gruzinskiej-turystyki/" target="_blank">Kutaisi</a> jest znacznie bardziej słonecznie. Im dalej
od morza, tym mniej deszczu.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgwMH-534g4y23xA6aMzpd5THFULGRMsc5JJNuhcOTR5DYl-DhLgLw11z4LlHmMEmX3scp_LrE_Y9CeNt6ggKjvr3ehpPQyMqVPJXKGakMWTToLvwfYc7zf56L9ZAgvOfeFeA-uEZ4mQ-1O/s1600/gruzja+batumi+noc+fontanny+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgwMH-534g4y23xA6aMzpd5THFULGRMsc5JJNuhcOTR5DYl-DhLgLw11z4LlHmMEmX3scp_LrE_Y9CeNt6ggKjvr3ehpPQyMqVPJXKGakMWTToLvwfYc7zf56L9ZAgvOfeFeA-uEZ4mQ-1O/s1600/gruzja+batumi+noc+fontanny+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Batumi nocą jest bardzo ładnie iluminowane</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Popularność kurortu</b> jest więc dość względna. Niezależnie od tego,
co przeczytacie w różnych przewodnikach czy artykułach, prawda jest taka, że
nawet w lipcu i sierpniu bywa tam pustawo. Ze względu na pogodę i plaże
właśnie. Jeśli jest słonecznie, turyści dopisują. Gdy deszczowo, kurort pustoszeje. W zeszłym roku latem hotelarze bardzo narzekali. W szczycie sezonu
obiekty świeciły pustkami. Sami Gruzini, jeśli ich na to stać, wolą pojechać do
Turcji.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Lubię Batumi. Obserwuję je od
lat. Zmienia się w rekordowym tempie. Jeszcze pięć lat temu, to była ruina.
Piękne kamienice z końca XIX wieku, nieremontowane przez cały okres ZSRR,
dobite zostały przez kolejne lata rządów lokalnego dyktatora, Asłana Abaszydze.
Dopiero po gruzińskiej rewolucji róż, wiosną 2004 r. udało się Saakaszwilemu przejąć
kontrolę nad niezależną do tej pory Adżarią. Gruzja zainwestowała tu spore
pieniądze i masę energii. Miasto z roku, na rok pięknieje. Niektóre kwartały
przypominają już najznamienitsze europejskie kurorty. Podobnie jak w Tbilisi, tak
i tu, powstaje nowoczesna, fascynująca architektura. To naprawdę robi wrażenie!
Niektóre budynki to perełki, chcielibyśmy mieć takie w Polsce.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Lubię też stare ulice Batumi.
Piękne, secesyjne i eklektyczne kamienice (świadectwo bogactwa miasta sprzed ponad
100 lat). Te odremontowane i te mocno podniszczone. Mają klimat. Kiedy jestem w
Batumi z grupą turystów i mamy kilka godzin wolnego na plażę, uciekam w te
obszary. Włóczę się, oglądam. Piękne, wyjątkowe miejsca.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjO6jCeMz2vLojQaOmyGmXenMR52kQtvqfF2m2e2x5IVGY5LCaQAOSDNJjxtCG_4lAhFAF7kA-LF9AR5VNgt9SfaAB_6aQPgwJZmyHgw-CH60h-l9QXoYHx7tb5zIjUQEcPikmC0Cdn9vTr/s1600/batumi_plaza_krzysztofmatys_sierpie%C5%842012.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjO6jCeMz2vLojQaOmyGmXenMR52kQtvqfF2m2e2x5IVGY5LCaQAOSDNJjxtCG_4lAhFAF7kA-LF9AR5VNgt9SfaAB_6aQPgwJZmyHgw-CH60h-l9QXoYHx7tb5zIjUQEcPikmC0Cdn9vTr/s1600/batumi_plaza_krzysztofmatys_sierpie%C5%842012.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Autor na plaży w Batumi, sierpień 2012</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Batumi jest trochę tureckie. Adżaria
długo był pod kontrolą Stambułu. Wielu mieszkańców wyznaje islam – w chrześcijańskiej
Gruzji to ewenement. Różni się nieco kulturą i kuchnią (słynne adżarskie
chaczapuri z jajkiem). Sporo mniejszych lub większych inwestycji w mieście, to
turecki kapitał: bary, restauracje, hotele.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Batumi jest na dobrej drodze.
Pięknieje. Teraz potrzebuje tylko jednego – turystów!</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Zobacz też artykuł: <a href="http://gruzja-armenia-wycieczki.krzysztofmatys.pl/2013/08/17/batumi-legenda-i-rzeczywistosc/" target="_blank">Batumi, legenda i rzeczywistość</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i>Tekst i zdjęcia: Krzysztof Matys.</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<a href="http://krzysztofmatys.pl/125-gruzja-armenia-15-dni/">Wycieczki do Gruzji i Armenii</a>.
Zobacz Batumi!</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-59533819297101052822014-05-23T01:57:00.001-07:002016-06-19T04:21:37.048-07:00Cerkiew, dress code i zakaz wchodzenia z bronią<div style="text-align: justify;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->Gruzińska Cerkiew jest ortodoksyjna.
W kwestiach formalnych potrafi być nieustępliwa. Dwa lata temu ostro sprzeciwiała
się nowej ustawie zrównującej prawnie różne wyznania.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjD5ieaPc2rPdrR1MUVAKPhCIgROh6g_8Kt5OkU_pkgoKl2DFJ1QZt95qHtPOOANy0cPGZtC-MbpYCwr2XdmPasDUlWpPIpyXw5gWnROz7QLCDXjfJCDPc9Jpn9uqihpi3UoJejRDQVwGhE/s1600/flagi+gruzji+i+cerkwi+alawerdi+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjD5ieaPc2rPdrR1MUVAKPhCIgROh6g_8Kt5OkU_pkgoKl2DFJ1QZt95qHtPOOANy0cPGZtC-MbpYCwr2XdmPasDUlWpPIpyXw5gWnROz7QLCDXjfJCDPc9Jpn9uqihpi3UoJejRDQVwGhE/s1600/flagi+gruzji+i+cerkwi+alawerdi+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Flaga Gruzji (z lewej) oraz gruzińskiego Kościoła - krzyż św. Nino (z prawej).</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="mso-spacerun: yes;"></span>Zasługą gruzińskiego Kościoła jest formalny
zakaz pornografii – w tutejszych kioskach nie znajdziemy pisemek dla panów.
Gruzja po 70 latach szykan (czasy ZSRR) przeżywa okres religijnego odrodzenia.
Zaczęło się już na samym początku niepodległości. Eduard Szewardnadze, były I
sekretarz partii i towarzysz Gorbaczowa od pierestrojki, zanim został
prezydentem Gruzji, publicznie przyjął chrzest. Sakrament sprawował katolikos,
zwierzchnik tutejszej Cerkwi.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Pozycja katolikosa jest bardzo
mocna. Również w znaczeniu politycznym. Ma duży wpływ na życie społeczne.
Gruzini darzą olbrzymim szacunkiem wiekowego Ilię II (Eliasz). Jest świętym
za życia. Wsłuchują się w jego głos.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijew_Khfqn7_DOS-DhGjG1hJ-mPvCtvkC8WnPnYCvZipCxvh1eo7nlRncL9l62IIaj1fIxtcb7NSBH8pZdXOpWESWUr1JOnkEMB3FtAuGSoelVDi_HKE1Vsv3qERDllMNd3uTDjf4ZdWVr/s1600/katedra+alawerdi+stroj+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijew_Khfqn7_DOS-DhGjG1hJ-mPvCtvkC8WnPnYCvZipCxvh1eo7nlRncL9l62IIaj1fIxtcb7NSBH8pZdXOpWESWUr1JOnkEMB3FtAuGSoelVDi_HKE1Vsv3qERDllMNd3uTDjf4ZdWVr/s1600/katedra+alawerdi+stroj+krzysztofmatys.jpg" width="493" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Regulacje dotyczące stroju w katedrze Alawerdi. Kachetia, Gruzja</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
W poszczególnych kościołach
rządzą proboszczowie. W klasztorach ich przełożeni. Ma to spore znaczenie dla
turystów. Do wielu sakralnych zabytków nie da się wejść w krótkich spodenkach.
U panów wymagane są długie nogawki, u pań spódnice. Pod tym względem Gruzja
jest bardzo wymagająca, bardziej niż sąsiednia Armenia. Reguły ustala kapłan
zawiadujący konkretnym miejscem. Dlatego do jednego kościoła uda się wejść bez
względu na strój, a w drugim nawet małe niedociągnięcie będzie przeszkodą.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Jednym z najbardziej wymagających
miejsc jest katedra Alawerdi w Kachetii. Piękny, olbrzymi obiekt z XI wieku
przyciąga turystów. Znajduje się na terenie klasztoru. Przeor to twardy,
nieustępliwy człowiek. Ministranci pilnują wejścia na teren monastyru. Kobiety
muszą mieć spódnice. Na szczęście można je tu pożyczyć. Panie przewiązują się
nimi. A panowie? Tu trudniej. Kiedyś nie wpuszczono mnie, bo miałem spodnie,
które odsłaniały kostki. Żadnej dyskusji. Chcesz wejść, musisz mieć długie
spodnie. Oczywiście, trochę to irytuje, ale z drugiej strony trzeba przyznać,
że mają prawo. To ich obiekt. Mnisi modlą się i stronią od zewnętrznego świata.
W sumie, to idą nam na rękę, że w ogóle nas tu wpuszczają. Trzeba się
dostosować i już!<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPqSWfumOWPUt_QNweMuCPEPqTn2eoTfRVDQZsKacJ5Kk-c02HXU9o3IjsvqH6k20p8w4xGd28mZT2TXzd794ELv21a2vsdIe2Q_gYtS4ed44appKr1CcSfpS8BiJUa8tVxZemXyc1YaDm/s1600/gruzja+dzwari+mccheta+dress+code+fot+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPqSWfumOWPUt_QNweMuCPEPqTn2eoTfRVDQZsKacJ5Kk-c02HXU9o3IjsvqH6k20p8w4xGd28mZT2TXzd794ELv21a2vsdIe2Q_gYtS4ed44appKr1CcSfpS8BiJUa8tVxZemXyc1YaDm/s1600/gruzja+dzwari+mccheta+dress+code+fot+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Informacja na drzwiach kościoła Dżwari w Mcchecie</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Przed wejściem do takich obiektów
zobaczymy tablice informujące o <b>regułach dotyczących stroju.</b> I nie tylko
stroju. Jedną z moich ulubionych tabliczek jest ta, którą umocowano na drzwiach
do kościoła Dżwari w Mcchecie. Wspaniały zabytek z początku VII wieku!
Niewielka kamienna cerkiew na planie krzyża. Malowniczo i dumnie wznosi się nad
miasteczkiem. To tylko 20 km od Tbilisi, stąd sporo tu turystów. Ale i Gruzini
odwiedzają Dżwari bardzo chętnie. I to chyba ze względu na nich na tabliczce
przypomniano o zakazie wchodzenia do kościoła z bronią! To relikt lat 90. poprzedniego
wieku. Wtedy, w okresie państwa upadłego, mężczyźni nie poruszali się bez
karabinów. Dziś, na szczęście w Gruzji jest spokojnie i bezpiecznie. Z
pistoletami w kieszeni wędrować nie ma potrzeby. Jest to też prawnie zakazane.
Policja działa skutecznie. Po kilkunastu lat totalnej destabilizacji kraju
Gruzini chętnie przyjęli nowe warunki. Zmęczeni tym co było, wybrali w końcu
spokój.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEip4qLlvZk_gZbTLTcyYKFqm4D9Af04WNxD5UqgPCeuWCl__WW4Ur8XE0Dm-Do0H0EKIhZq9A1Kp8M1bWcpj3hvwsNTQRUf00sXc7l3XkUxV8NhmdF40JkZ1EYM0RGyBZ8wzqRkLAeF3dYM/s1600/katedra+alawerdi+krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEip4qLlvZk_gZbTLTcyYKFqm4D9Af04WNxD5UqgPCeuWCl__WW4Ur8XE0Dm-Do0H0EKIhZq9A1Kp8M1bWcpj3hvwsNTQRUf00sXc7l3XkUxV8NhmdF40JkZ1EYM0RGyBZ8wzqRkLAeF3dYM/s1600/katedra+alawerdi+krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Katedra Alawerdi</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Ciekawe, że na obrazku zakaz
dotyczy tylko mężczyzn. Taka kultura. Nikomu chyba nie przyszło do głowy, że
posiadaczem rewolweru może być kobieta. Role społeczne są tu nadal dokładne
rozdzielone. A największym obrońcą tradycyjnej formuły jest oczywiście gruzińska
Cerkiew.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<a href="http://krzysztofmatys.pl/111-magiczne-bezdroa-gruzji-9-dni/">Wycieczki do Gruzji.</a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Tekst i zdjęcia: Krzysztof Matys.</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-42929502180172138232014-05-22T06:50:00.000-07:002018-04-19T07:39:05.264-07:00Przełęcz Krzyżowa (Dżwari)<div style="text-align: justify;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--></div>
<div style="text-align: justify;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:HyphenationZone>21</w:HyphenationZone>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>PL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standardowy;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";}
</style>
<![endif]-->Przełęcze są ozdobą górzystego
kraju. Turystyczną atrakcją. Niewielu jest wyczynowców wspinających się na szczyty.
Dużo łatwiej podziwiać góry zza okien autokaru. Dla nas, zwykłych turystów to
właśnie przełęcze są najwyższymi partiami kraju, które udaje się odwiedzić. Tam
prowadzą drogi, tam można wjechać autem. Bywa, że są obowiązkowym punktem na
trasie, bo zwyczajnie nie ma innej możliwości. By dotrzeć z jednej krainy do
drugiej trzeba przekroczyć wysokie pasmo górskie. Tuneli brak, więc trzeba
wspiąć się na górę, a później z przełęczy zjechać w dół. Serpentyny, strome
podjazdy, kilkusetmetrowe przepaście i doliny górskich rzek. Góry w pełnej
krasie. Piękne widoki.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg8HpCt827GW2oIj25FKLeAf37JKFmq0hL4hoa9bZ1v9PDwFLn_yq9HfCO5RgjwLhIsnxYMc-5G-SU9DNIKL6qn0s4v3tgr7dZY4q_wtPzHWI6YQJxJ7X6GCgBObD6D8yzOhcMhGPLAHpVG/s1600/gruzja_przelecz_abano_tuszetia_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg8HpCt827GW2oIj25FKLeAf37JKFmq0hL4hoa9bZ1v9PDwFLn_yq9HfCO5RgjwLhIsnxYMc-5G-SU9DNIKL6qn0s4v3tgr7dZY4q_wtPzHWI6YQJxJ7X6GCgBObD6D8yzOhcMhGPLAHpVG/s1600/gruzja_przelecz_abano_tuszetia_krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Abano, chmury zostały w dole</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
W Gruzji jest sporo przełęczy. Te
najładniejsze znajdują się oczywiście w paśmie Wielkiego Kaukazu, blisko
granicy z Czeczenią, Dagestanem, Inguszetią i Osetią Północną. Rekord wysokości
należy do przełęczy Beczo - 4012 m n.p.m.!</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Lubię <a href="http://krzysztofmatys.pl/971-tuszetia-gory-i-wieze-z-kamienia/">przełęcz Abano</a>. Znajduje
się na jedynej drodze z Kachetii do <a href="http://krzysztofmatys.pl/971-tuszetia-gory-i-wieze-z-kamienia/">Tuszetii</a>. Wjeżdżamy tam samochodami z napędem
na cztery koła. Wąska polna ścieżka ginąca w chmurach. Przejezdna tylko latem. Trasa
dla śmiałków. Miejscami koła samochodu toczą się kilkanaście centymetrów od
krawędzi przepaści, a gęste chmury ograniczają widoczność. Osiągamy wysokość niemal
3 tys. metrów! Z drugiej strony Tuszetii, na granicy z Chewsuretią, droga
prowadzi jeszcze wyżej – przełęcz Acunta to 3431 metrów!<br />
Zobacz <a href="http://www.youtube.com/watch?v=s-4J8hkaUCs" target="_blank">film z Tuszetii</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjd8vsBhTdQ-4ZdN6S1cooWVgSvbKFoJrEUfaPwBDTggNEOHZKjKg_B6UpaJcafGh7ARadVVpNc8yajqbG6L7DsmjUrAzNjJ7CXKpBYNFyqm2xxkCrf1bk1uylGGz18M_9Rx_WTAi2m56Tb/s1600/gruzja_ananuri_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjd8vsBhTdQ-4ZdN6S1cooWVgSvbKFoJrEUfaPwBDTggNEOHZKjKg_B6UpaJcafGh7ARadVVpNc8yajqbG6L7DsmjUrAzNjJ7CXKpBYNFyqm2xxkCrf1bk1uylGGz18M_9Rx_WTAi2m56Tb/s1600/gruzja_ananuri_krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Ananuri na Gruzińskiej Drodze Wojennej</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Wymienione wyżej miejsca to cel
podróży nielicznych turystów. Mało kto tam dociera. Zupełnie inaczej jest na
przełęczy Dżwari (Krzyżowej). Znajduje się blisko stołecznego Tbilisi i jest łatwo
dostępna – dobra, asfaltowa nawierzchnia (położona na nowo latem 2013 roku). Przekracza
się ją w trakcie jednodniowej wycieczki z Tbilisi. Jest to słynna <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2011/09/03/gruzinska-droga-wojenna/" target="_blank">Gruzińska Droga Wojenna</a>. Po śniadaniu ruszamy ze stolicy. Kilka godzin jazdy, w
międzyczasie zwiedzanie malowniczej twierdzy Ananuri oraz przystanek w kurorcie
Gudauri (zimą dla narciarzy). Na obiad jesteśmy w Stepancminda (dawniej
Kazbegi). Tu wjeżdżamy dżipami kilkaset metrów w górę do widokowego punktu przy
czternastowiecznej cerkwi Cminda Sameba. Stąd pochodzą charakterystyczne,
pocztówkowe zdjęcia-symbole Gruzji: kamienny kościółek na tle białych chmur i
błękitnego nieba. Przy ładnej, słonecznej pogodzie, jak na dłoni widać Kazbek –
drugi co do wielkości szczyt kraju (5047 m n.p.m.). Około godziny 16. ruszamy w
drogę powrotną. Na kolację jesteśmy w Tbilisi. Tak, w dużym skrócie, wygląda
plan tego dnia. Dla wielu turystów odwiedzających Gruzję jest to jedyne
spotkanie z pasmem Wysokiego Kaukazu. No chyba, że grupa ma w programie również
Swanetię i Tuszetię. Tam góry są jeszcze bardziej monumentalne.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi7PMQvQKohlHuNkLVU9otMi6HsIcxCf-fnQ94IwLt_jnm4nWhXdCL1-KQzyutZFRHGA7Oht3RgxkzFPAimR9cERdMBAonvFMpW0RmLaMCahG8W73HMBbZiiC9yFYT6dyjIQFWBTTiWVJrx/s1600/gruzja_tsminda_sameba_kazbegi_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi7PMQvQKohlHuNkLVU9otMi6HsIcxCf-fnQ94IwLt_jnm4nWhXdCL1-KQzyutZFRHGA7Oht3RgxkzFPAimR9cERdMBAonvFMpW0RmLaMCahG8W73HMBbZiiC9yFYT6dyjIQFWBTTiWVJrx/s1600/gruzja_tsminda_sameba_kazbegi_krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Cminda Sameba</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Na Gruzińskiej Drodze Wojennej
jest jeszcze jeden charakterystyczny punkt, tuż przed przełęczą. To pomnik przyjaźni
rosyjsko-gruzińskiej. Wzniesiono go u schyłku ZSRR, w 1983 roku, z okazji
dwusetnej rocznicy podpisania traktatu o przyjaźni między Gruzją, a Rosją. Układ
miał ratować Kartlię przed Persami, a wrzucił ją w ramiona Imperium
Rosyjskiego. W 1801 roku Tbilisi stało się częścią Rosji. Pod tym względem
historia tej części świata jest bardzo podobna do naszych dziejów. I podobnie
jak i nam, tak i im, Moskwa stawiała „pomniki przyjaźni”. Zatrzymujemy się,
oglądamy, robimy zdjęcia. To bardzo malownicze miejsce. Ale i sam pomnik jest
wart uwagi. Ciekawy przykład interpretacji historii w oryginalnej konwencji artystycznej.
Rotunda dekorowana mozaiką, a na niej połączenie motywów gruzińskich i
rosyjskich z cytatem o przyjaźni z największego gruzińskiego poety, Szoty
Rustawelego.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEip-PBDHgMJ2Qm5GDETQFbJtX6ulxcHp_Eg_ZLPhSs2VysjttF1DYbHPxb-bZhlKN5t2-7KDMTMJfV4qnLx1tBZIXKP-yCJhfxW-645qI_smNHuCRppAAYm8gwjyJNGjaTlKm8dXEiCVUCr/s1600/gruzja_gruzinskadrogawojenna_pomnikprzyjazni_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEip-PBDHgMJ2Qm5GDETQFbJtX6ulxcHp_Eg_ZLPhSs2VysjttF1DYbHPxb-bZhlKN5t2-7KDMTMJfV4qnLx1tBZIXKP-yCJhfxW-645qI_smNHuCRppAAYm8gwjyJNGjaTlKm8dXEiCVUCr/s1600/gruzja_gruzinskadrogawojenna_pomnikprzyjazni_krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Pomnik przyjaźni. Przełęcz Krzyżowa w końcu kwietnia.</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Przełęcz Krzyżowa (Dżwari) leży w głównym
paśmie wododziałowym. Stąd rzeki płyną na południe (Aragwi, dopływ Mtkwari) lub
na północ (rzeka Terek, przepływa obok Groznego). Dżwari jest najwyższym
punktem na Gruzińskiej Drodze Wojennej (polskie źródła podają wysokość 2379, gruzińskie 2397 m n.p.m.). Po jej przekroczeniu
trasa prowadzi w dół, szybko zjeżdżamy do miejscowości Stepancminda. Dalej jest
już Rosja. Po drugiej stronie granicy Władykaukaz.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<a href="http://krzysztofmatys.pl/111-magiczne-bezdroa-gruzji-9-dni/">Wycieczka do Gruzji</a> - w programie
m.in. Swanetia i Gruzińska Droga Wojenna.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i>Tekst i zdjęcia: Krzysztof Matys.</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Artykuł i zdjęcia z <a href="http://krzysztofmatys.pl/971-tuszetia-gory-i-wieze-z-kamienia/">Tuszetii</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Informacje o <a href="http://krzysztofmatys.pl/564-swanetia/">Swanetii</a>.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-3971683830678331202014-05-20T08:40:00.002-07:002018-04-19T07:43:59.995-07:00Tbilisi – Tyflis<div style="text-align: justify;">
Relacja jednego z naszych
klientów. Opowiadał, że jego dziadek był na początku XX wieku żołnierzem w
armii rosyjskiej. Stacjonował w Baku i w Tyflisie. Gdzie jest Baku, wnuk
oczywiście wiedział, ale o Tyflisie nie słyszał. No i trudno się dziwić. Tyflis
to dawna, rosyjska nazwa. Odeszła w zapomnienie. Spotkać możemy ją w dawnych
książkach, pamiętnikach, wspomnieniach i na… niemieckich lotniskach. W
Monachium, na tablicach odlotów, Tbilisi nadal jest Tyflisem. Przynajmniej tak
było kiedy ostatnio leciałem Lufthansą do Gruzji.<br />
<div style="text-align: right;">
<i>Zobacz nasz<a href="https://www.youtube.com/watch?v=OFkA-wDPynE" target="_blank"><b> film z Gruzji</b></a>.</i> </div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjvep8sHcGqZZmtHZFvmKpzGxrDDE-vpGnrMZkEMxPA3VaOVYtKNGD0uknr7nD81E_1AMX9ODUW3sCt5zUr6_3pzmvRY9WTae5pb8GfHvZdsOvXKGjNRDTFf9BN4cG-P0GyQ_gRtGhcLEch/s1600/gruzja_tbilisi_star%C3%B3wka_kolejka_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="295" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjvep8sHcGqZZmtHZFvmKpzGxrDDE-vpGnrMZkEMxPA3VaOVYtKNGD0uknr7nD81E_1AMX9ODUW3sCt5zUr6_3pzmvRY9WTae5pb8GfHvZdsOvXKGjNRDTFf9BN4cG-P0GyQ_gRtGhcLEch/s1600/gruzja_tbilisi_star%C3%B3wka_kolejka_krzysztofmatys.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Kolejka linowa w Tbilisi. Widok na starówkę i rzekę Mtkwari</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br />
Tbilisi było Tyflisem w latach
1845 – 1936. Czego w nazewnictwie nie zmieniono wcześniej, zmienia się dziś.
Niepodległa Gruzja wycofała nazwy wprowadzone w czasach rosyjskiej okupacji,
przywracając wcześniejsze, gruzińskie. I tak, główna rzeka kraju, przepływająca
przez Tbilisi przestała być Kurą, a stała się rzeką Mtkwari.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgVbSBKia680lR2d8hTjnXSz3DrJEQTw-KGNWggCxCuFQoavieWMhTjvnbxla8VNh9-QelBnSgzmaPFltcU7gxM7TGUtDd9y1J40kz49YTv-Wn3hIlRP4b_P4yAgdoO76IvmhK-DtjvHdf0/s1600/gruzja_tblisi_carskiebanie_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="298" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgVbSBKia680lR2d8hTjnXSz3DrJEQTw-KGNWggCxCuFQoavieWMhTjvnbxla8VNh9-QelBnSgzmaPFltcU7gxM7TGUtDd9y1J40kz49YTv-Wn3hIlRP4b_P4yAgdoO76IvmhK-DtjvHdf0/s1600/gruzja_tblisi_carskiebanie_krzysztofmatys.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Łaźnie, czyli Carskie Banie</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br />
Nazwa miasta pochodzi od
gruzińskiego słowa <b>„tbili”</b> (<span style="font-family: "sylfaen" , "serif"; mso-bidi-font-family: Sylfaen;">თბილი</span>), co znaczy <b>„ciepły”</b>. Tbilisi
moglibyśmy przetłumaczyć jako "Cieplice". W ten sposób uhonorowano tutejsze
gorące siarkowe źródła. To właśnie ze względu na nie, jeden z władców Gruzji już w V wieku miał wybudować tu swój
pałac. Tradycje przetrwały do dziś. W centrum starówki zachowały się łaźnie.
Kiedyś pełniły ważną rolę społeczną (przyszłe teściowe oceniały w nich
kandydatki na żony swoich ukochanych synów). A w tragicznych dla Gruzji latach
90. XX wieku, kiedy nawet w stolicy były problemy z dostawami prądu i wody,
korzystano z nich jak przed stuleciami,<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>w podstawowych higienicznych celach. Dziś, odrestaurowane i otoczone
sympatycznymi kafejkami, są jedną z turystycznych atrakcji. Charakterystyczne
ceglane kopułki pojawiają się na wielu fotografiach. Zobacz też artykuł o najbarwniejszym święcie gruzińskiej stolicy: <a href="http://gruzja-turystyka.blogspot.com/2016/07/tbilisoba.html">Tbilisoba</a>.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_Sx2b3NwURW4Hm9l3zDu5YWjDfTW9A_JX5Y5sNbX9rgeSiNyRlqCtdobwC4mWySiCqnpTfkvqeB18lSzO4RU6S2eL27TpmDKtG8rY59eer5fT7E8kglaWwcOOukzPW1a7QSOPDQBBDwCk/s1600/tbilisi_mostekpokoju_noc_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_Sx2b3NwURW4Hm9l3zDu5YWjDfTW9A_JX5Y5sNbX9rgeSiNyRlqCtdobwC4mWySiCqnpTfkvqeB18lSzO4RU6S2eL27TpmDKtG8rY59eer5fT7E8kglaWwcOOukzPW1a7QSOPDQBBDwCk/s1600/tbilisi_mostekpokoju_noc_krzysztofmatys.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Mostek pokoju. Architektura XXI wieku wkomponowana pomiędzy zabytki</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br />
<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Jak wszystko na Wschodzi Tyflis jest stary.</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
- Tak prawie sto lat temu pisał
Mieczysław Lepecki. Jak bardzo stary? Dokładnie trudno powiedzieć. Ludzie żyli
tu bardzo dawno. Jeśli weźmiemy pod uwagę, że kilkadziesiąt kilometrów od
stolicy Gruzji znalezione zostały skamieniałe szczątki człowiekowatych liczące
sobie 1,8 mln lat (<a href="http://krzysztofmatys.blog.onet.pl/2013/05/22/czlowiek-gruzinski/" target="_blank">człowiek gruziński</a>), to mogłoby nam wyjść, że jest to
kolebka ludzkości na kontynencie europejskim.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br />
Archeologiczne ślady zamieszkałej
osady mamy z pierwszego tysiąclecia przed naszą erą. Miasto Tbilisi widnieje na
rzymskiej mapie z IV wieku.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgz7ptsu_lerLZ27Axu2NpirPW8FmJPMMZqHOozEyGBzfGQuNiL6hYdgJ_vLptmexgGMJEZJb7FWITy1lspJ_fOcbWH4D1-CmQHIx2LRBKUKpKHN6XRVTLqg3Po4FPFgJKhLT0JGO948JMV/s1600/tbilisi_metechi_gargasal_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgz7ptsu_lerLZ27Axu2NpirPW8FmJPMMZqHOozEyGBzfGQuNiL6hYdgJ_vLptmexgGMJEZJb7FWITy1lspJ_fOcbWH4D1-CmQHIx2LRBKUKpKHN6XRVTLqg3Po4FPFgJKhLT0JGO948JMV/s1600/tbilisi_metechi_gargasal_krzysztofmatys.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Cerkiew Metechi (XIII wiek) i pomnik Wachtanga Gargasala</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br />
Na przełomie V i VI wieku król
wschodniej Gruzji, Wachtang Gargasal rozpoczął proces przenoszenia stolicy
kraju z Mcchety do Tbilisi. Pomnik Wachtanga zobaczy każdy turysta odwiedzający
miasto. Rycerz na koniu obok cerkwi Metechi jest jednym z bardziej
charakterystycznych obrazów-symboli miasta.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjUMJWJhee6dO-ZRWmdizQrkD6xSP98jDYeHDupqhHXdBWDFh0ebFFLyDSbhBg3silNWqnv8MG3hkJVJJZaz9g6ACoIq_FgWPZO0GgxJEcXJzMAjEb7Dl-8nN9Z4kTyfG4AmuRkHwyJpkdS/s1600/tbilisi_krzywa_wieza_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjUMJWJhee6dO-ZRWmdizQrkD6xSP98jDYeHDupqhHXdBWDFh0ebFFLyDSbhBg3silNWqnv8MG3hkJVJJZaz9g6ACoIq_FgWPZO0GgxJEcXJzMAjEb7Dl-8nN9Z4kTyfG4AmuRkHwyJpkdS/s1600/tbilisi_krzywa_wieza_krzysztofmatys.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Krzywa wieża w Tbilisi</td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Zanim przyjechałem tu pierwszy
raz przeczytałem Kapuścińskiego. W napisanej kilkadziesiąt lat temu książce „Kirgis
schodzi z konia” mistrz reportażu opisał dwie ulice Tbilisi. Wystrugane z
drewna. Arcydzieło architektury początków XX wieku. Szukałem ich już pierwszego
dnia. Znalazłem i zostałem na długie godziny. Zobacz: <a href="http://gruzja-armenia-wycieczki.krzysztofmatys.pl/2015/06/25/gruzja-i-armenia-wedlug-kapuscinskiego/" target="_blank">Gruzja i Armenia wg Kapuścińskiego</a>.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj9iCzb0o9HCSwHrNzxFtb9QTktE_b6vvuk6vl_PVYEnrhilwOQjIm_Mdx6_jMuGO6Bjxh6p1nRkhYlCbuRobPtgEq5laXXRHqdzbrrlZpglDaRnY-AeKfblVq2wsaOhuVH9-KzasK9V0YN/s1600/gruzja_tbilisi_stara_architektura_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj9iCzb0o9HCSwHrNzxFtb9QTktE_b6vvuk6vl_PVYEnrhilwOQjIm_Mdx6_jMuGO6Bjxh6p1nRkhYlCbuRobPtgEq5laXXRHqdzbrrlZpglDaRnY-AeKfblVq2wsaOhuVH9-KzasK9V0YN/s1600/gruzja_tbilisi_stara_architektura_krzysztofmatys.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Tuż obok głównej ulicy miasta znajdują się takie klimatyczne miejsca</td></tr>
</tbody></table>
<br />
To cała dzielnica pomiędzy aleją
Rustawelego, a górą Mtacminda. Ganki, tarasy, schody, balustrady, pergole… Urokliwe
podwórka. I choć to wszystko jest niemiłosiernie nadgryzione przez czas i lata
komunistycznej własności, to nadal jest piękne. Lubię takie miejsca. Jeszcze
przed remontem, przed restauracją. Mają swój urok, duszę. Jak już wszystko
odnowią i zrobią drugi Paryż, to będzie ślicznie, kolorowo i jak z albumu. Ale
jakoś mniej prawdziwie.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjeGxy6k-rtRzetDxMXTkSDQp79vqULjhsLj3IorFf1El2YWT-14SbSoF9sM9y2g0zEOJGn1DvhWmpWFUSFcoAl_fY8ycNcOLKKU_hEBe5eJ1gYXxJB6BQ1TS6vC19pMn778iGheAA-RApP/s1600/stare_tbilisi_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjeGxy6k-rtRzetDxMXTkSDQp79vqULjhsLj3IorFf1El2YWT-14SbSoF9sM9y2g0zEOJGn1DvhWmpWFUSFcoAl_fY8ycNcOLKKU_hEBe5eJ1gYXxJB6BQ1TS6vC19pMn778iGheAA-RApP/s1600/stare_tbilisi_krzysztofmatys.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Balkony starego Tbilisi</td></tr>
</tbody></table>
<br />
Ostatnio rzadko tam zaglądam. Nie starcza czasu. Każdego roku
<a href="http://krzysztofmatys.pl/111-magiczne-bezdroa-gruzji-9-dni/" target="_blank">przylatuję do Tbilisi</a> wiele razy. Prawie zawsze z grupą turystów. Pokazujemy im
rewelacyjne zabytki. Idziemy naszą stałą trasą. Pierwsze miejsce ma bazylika
Anczischati – niewielki kościółek z przełomu V i VI wieku! W Muzeum Narodowym
oglądamy słynne złoto Kolchidy. Podziwiamy bardzo intrygującą nowoczesną
architekturę stolicy. Wjeżdżamy do zamku Narikala kolejką linową – fruniemy nad
starówką, jakie piękne widoki! Delektujemy się gruzińską kuchnią i tradycyjnymi
winami – koniecznie podawanymi w dzbanach (te w butelkach są mniej atrakcyjne).
Tańczymy razem z Gruzinami. Jedziemy też do pobliskiej Mcchety (VII – XII wiek). Jak znaleźć jeszcze czas
na włóczenie się po zaułkach? Kosztem innych regionów? Są również bardzo
atrakcyjne. A może nawet bardziej. Jedziemy więc dalej. Do Tbilisi może kiedyś
wrócimy.</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<a href="http://krzysztofmatys.pl/111-magiczne-bezdroa-gruzji-9-dni/">Wycieczki do Gruzji.</a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Tekst i zdjęcia: Krzysztof Matys.</i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
Blog poświęcony <a href="http://gruzja-armenia-wycieczki.krzysztofmatys.pl/" target="_blank">Gruzji i Armenii</a>.</div>
Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5492357994044383612.post-33036268937319658162014-05-18T02:30:00.002-07:002018-04-19T07:49:15.166-07:00Gruzja, czyli Sakartwelo<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
O Gruzji piszę od lat. Artykuły pojawiały się w różnych miejscach. Najwięcej na blogu: <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/tag/gruzja/" target="_blank">krzysztofmatys.blog.onet.pl</a>.<br />
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Przyszedł czas, żeby zebrać te materiały. Napiszę też trochę nowych. Może powstanie z nich książka...</div>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEisNMebKg08ASnipRd3SJXPTjKVH4GVCeE7BmNg37F-vOBuc36IeHKotX8AgrLNFgMDMbbY_lETY9qgYTDygsGv7_m4GCJJOekOaV4SF3uG2UEdWhY2-nfaNVuKzvo8zhV4MmmviN_7kB7x/s1600/gruzja_wycieczki_cminda_sameba_krzysztofmatys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEisNMebKg08ASnipRd3SJXPTjKVH4GVCeE7BmNg37F-vOBuc36IeHKotX8AgrLNFgMDMbbY_lETY9qgYTDygsGv7_m4GCJJOekOaV4SF3uG2UEdWhY2-nfaNVuKzvo8zhV4MmmviN_7kB7x/s1600/gruzja_wycieczki_cminda_sameba_krzysztofmatys.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Cminda Sameba, cerkiew z XIV wieku, u stóp góry Kazbek</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Ładnych kilka lat temu pojechałem do Gruzji pierwszy raz. Chciałem
sprawdzić czy da się uprawiać tam turystykę. Moi znajomi z branży pytali
mnie, czy kałasznikowa zabieram ze sobą, czy też może wypożyczam na
miejscu. Niby żartowali, ale tak naprawdę byli pełni obaw. Wtedy jeszcze ten region kojarzył się z wojną i
bandytyzmem.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Na miejscu zastałem wspaniałych ludzi,
piękny kraj, porządek i bezpieczeństwo - to już był moment, w którym
radykalne reformy Saakaszwilego przyniosły pozytywne skutki.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Zakochałem się w Gruzji. Odwołałem wszystkie inne wycieczki. Przestałem jeździć do Indii, Nepalu i Etiopii... Południowy Kaukaz na kilka lat całkowicie zajął moją uwagę. Za Gruzją poszła Armenia.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Mój <a href="http://armenia.krzysztofmatys.pl/" target="_blank">blog o Armenii</a>.<br />
<br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:HyphenationZone>21</w:HyphenationZone>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>PL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standardowy;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-language:EN-US;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div class="MsoNormal">
<i><b>Gruzja</b></i> to nazwa obca, nadana przez Persów, podchwycona
później przez Europę. Do języka polskiego trafiła przez Rosję. Dlatego u nas to
<i>Gruzja</i>, a nie <i>Georgia</i>. Miejscowi swój kraj określają jako <b><i>Sakartwelo</i></b>. Nazwa ta
pochodzi od Kartlii - centralnej części państwa, z Tbilisi na zachód, w
kierunku Gori. <i>Sakartwelo</i> to <b><i>kraj Kartlów</i></b>.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
W trakcie <a href="http://podroze.krzysztofmatys.pl/2014/05/24/supra-zabawa-w-gruzinskim-stylu/" target="_blank">supry</a> wielką przyjemność sprawimy Gruzinom wznosząc<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>toast <i><b>Sakartwelo gaumardżos!</b></i> - za Gruzję!
Więcej na ten temat: <a href="http://gruzja-armenia-wycieczki.krzysztofmatys.pl/2013/07/29/gruzja-czyli-sakartwelo/" target="_blank">Skąd się wzięła nazwa „Gruzja”?</a></div>
</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Zobacz też nasz <a href="http://www.youtube.com/watch?v=s-4J8hkaUCs" target="_blank">film: Gruzja, Tuszetia</a>.</div>
<br />Krzysztof Matys Travelhttp://www.blogger.com/profile/03083830144993829473noreply@blogger.com0